De koopkrachtpremie: veel gestelde vragen

Auteur: Annelies Verplancke (Legal Expert)
Leestijd: 6min
Publicatiedatum: 02/11/2023 - 11:29
Laatste update: 13/12/2023 - 09:59

De koopkrachtpremie: veel gestelde vragen

Het instrument van de koopkrachtpremie blijft tot de verbeelding spreken. Er zijn reeds meerdere sectoren en werkgevers die deze premie zullen toekennen. We bespreken hieronder enkele van de meest gestelde vragen bij deze koopkrachtpremie.

  1. Is de koopkrachtpremie verplicht?

Als je tot een paritair comité behoort dat een koopkrachtpremie toekent per CAO en je onderneming voldoet aan de winstcriteria, ben je als werkgever verplicht om een koopkrachtpremie toe te kennen.

Op dit moment zijn er al een 85-tal sectoren die hebben aangekondigd een koopkrachtpremie toe te kennen, mits aan de winstcriteria is voldaan. Je kan dit nagaan in de sectorale informatie.

  1. Ik voldoe niet aan de voorwaarden die mijn sector oplegt. Kan ik nog steeds een koopkrachtpremie toekennen?

Ja, dit is mogelijk. Er zal dan gewerkt moeten worden met een ondernemings-cao of een individueel akkoord. Zie hiervoor onze vorige infoflash over de koopkrachtpremie.

  1. Mag ik meer toekennen dan wat mijn sector voorziet?

Ja, dit is mogelijk. Ook hier moet dan gewerkt worden met een ondernemings-cao of een individueel akkoord. Dit komt dan bovenop de sectoraal voorziene premie. Het bedrag van de koopkrachtpremie blijft in elk geval beperkt tot 750 euro, voor beide premies samen.

  1. Onder welke vorm moet een koopkrachtpremie worden toegekend? Waaraan kan men dit besteden?

De koopkrachtpremie moet worden toegekend in de vorm van papieren of elektronische consumptiecheques. Indien de sectorale CAO koopkrachtpremie hierover niets voorziet of de keuze laat, dan betreft dit standaard elektronische consumptiecheques, tenzij de werkgever via ondernemings-cao of individuele overeenkomst hiervan afwijkt en opteert voor papieren cheques.  De bestedingsmogelijkheden zijn dezelfde als bij maaltijdcheques of ecocheques.

  1. Ik ben zelfstandige bedrijfsleider. Kan ik aan mijzelf een koopkrachtpremie toekennen?

Neen. De koopkrachtpremie is voorbehouden aan werknemers.

  1. Mijn onderneming bestaat nog maar sinds 2023. De wetgeving verwijst naar winst in 2022. Kan of moet ik een koopkrachtpremie toekennen?

Neen. Er kan niet worden voldaan aan de winstcriteria, dus kan er ook geen koopkrachtpremie worden toegekend per sectorale CAO. Voor de toekenning op ondernemingsvlak is vereist dat er ‘goede resultaten’ zijn ‘tijdens de crisis’. Ook dit zal moeilijk aan te tonen zijn voor een pas opgestarte onderneming.

Wanneer de premie wordt toegekend via individuele overeenkomst, moet er weliswaar geen verantwoording worden gegeven maar moet je nog steeds voldoen aan de wettelijke voorwaarde dat er goede resultaten moeten behaald zijn tijdens de crisis (= 2022), wat niet mogelijk zal zijn.

  1. Mijn onderneming bestaat nog maar sinds 2022. Kan of moet ik een koopkrachtpremie toekennen?

Deze situatie is minder eenduidig. Wanneer er een sectorale CAO is afgesloten, zal men de toepassingsvoorwaarden goed moeten onderzoeken. Soms wordt enkel naar de winst in 2022 gekeken (waarbij in principe de jaarrekening boekjaar 2022 zou volstaan), maar soms moet ook vergeleken worden met voorgaande jaren (bv. 2019, 2020, 2021). Dit is uiteraard niet mogelijk als de onderneming nog niet bestond in die jaren. Er moet sector per sector bekeken worden of de koopkrachtpremie moet toegekend worden of niet.

Het lijkt in elk geval wel mogelijk om op ondernemingsniveau in een koopkrachtpremie te voorzien (zie vorige vraag).

  1. Kan ik een onderscheid maken tussen mijn werknemers wanneer ik een regeling uitwerk op ondernemingsniveau?

Er wordt aangenomen dat de koopkrachtpremie collectief toegekend moet worden: aan alle werknemers, of aan een specifieke groep van werknemers vastgesteld op basis van objectieve criteria. Er mag geen willekeurig onderscheid worden gemaakt tussen de werknemers.

 

Naar analogie van hetgeen geldt bij maaltijdcheques en hetgeen werd aangenomen bij de coronapremie, hanteren we dezelfde principes voor de koopkrachtpremie:

  • De koopkrachtpremie moet in principe worden toegekend aan alle werknemers of aan een welbepaalde 'objectieve' categorie van werknemers.
  • De werkgever kan zelf het criterium bepalen op basis waarvan al dan niet een koopkrachtpremie wordt toegekend of op basis waarvan het bedrag van de koopkrachtpremie varieert, voor zover het criterium objectief verantwoord is en geen ongeoorloofde discriminatie inhoudt.
  • Zo kan de werkgever een onderscheid maken naargelang het statuut van de werknemer (bv. jobstudenten). De werkgever mag de toekenning van de koopkrachtpremie ook onderwerpen aan bepaalde voorwaarden: het hebben van een bepaalde anciënniteit, in dienst zijn op een bepaald tijdstip…
  1. Kunnen VZW’s gebruik maken van de koopkrachtpremie?

VZW’s zijn in principe niet uitgesloten van de koopkrachtpremie. Het zal uiteraard niet mogelijk zijn om te voldoen aan de winstcriteria, gezien een VZW een belangeloos doel nastreeft en in principe geen winst  ambieert. Een CAO op ondernemingsvlak behoort wel tot de mogelijkheden. Het is immers de VZW zelf die in dat geval moet verantwoorden dat er goede resultaten zijn behaald tijdens de crisis, vb. stijging aantal leden, stijging omzetcijfer, enz.

  1. Krijgen ex-werknemers die uit dienst zijn gegaan dit jaar ook een koopkrachtpremie?

Dit is mogelijk. Sommige sectoren vereisen evenwel dat de werknemer nog in dienst moet zijn op het moment van de uitbetaling of op een specifieke datum. Dit moet steeds concreet nagekeken worden in de CAO of in het individueel akkoord dat de toekenning regelt.

  1. Tot wanneer kan ik de koopkrachtpremie toekennen?

De beslissing tot toekenning van de koopkrachtpremie, moet zich situeren vóór 1 januari 2024 en moet zijn opgenomen in een collectieve of individuele overeenkomst afgesloten uiterlijk op 31 december 2023. De koopkrachtpremie mag ook enkel worden uitgereikt vanaf 1 juni 2023 tot en met 31 december 2023.

Opgelet: gezien er consumptiecheques moeten besteld worden bij de uitgiftemaatschappijen (Sodexo, Edenred, Monizze, …), en deze datum concreet een zondag betreft, hou je in de praktijk best rekening met een realistische uiterste besteldatum die zich enkele dagen daarvóór situeert.

 

UPDATE! Er zijn plannen om de uiterlijke uitbetalingsdatum (effectieve uitreiking) van de koopkrachtpremie in de vorm van consumptiecheques met 3 maanden te verlengen tot 31 maart 2024. Aan de deadline voor de beslissing tot toekenning van een koopkrachtpremie (het ontstaan van het recht) wijzigt er niets, dit blijft 31 december 2023. Voor meer info zie onze infoflash over dit onderwerp.

 

Meer informatie

Meer informatie over de koopkrachtpremie kan je terugvinden in onze infoflash over dit thema.

 

Nood aan een model van individuele overeenkomst of CAO met betrekking tot de koopkrachtpremie? Onze Legal Partners staan ter beschikking via legalpartners@partena.be.

 

De website van Partena Professional is een kanaal om informatie in een begrijpelijke vorm ter beschikking te stellen aan aangesloten leden en niet-leden. Partena Professional streeft er naar actuele informatie aan te bieden en deze informatie wordt met de grootste zorg samengesteld (onder andere in de vorm van Infoflashes). Maar aangezien de sociale en fiscale wetgeving voortdurend in beweging is, kan Partena Professional geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden inzake de juistheid, het up-to-date zijn of de volledigheid van de informatie die via deze website werd geraadpleegd of uitgewisseld. Verdere bepalingen kunnen worden nagelezen in onze algemene disclaimer die van toepassing is bij elke raadpleging van deze website. Door deze website te raadplegen, aanvaardt u uitdrukkelijk de bepalingen van deze disclaimer. Partena Professional kan de inhoud van deze disclaimer eenzijdig wijzigen.