Brexit: tijdelijke werkloosheid voor werkgevers in moeilijkheden

Auteur: Catherine Mairy (Legal Expert)
Leestijd: 8min
Publicatiedatum: 17/03/2021 - 08:10
Laatste update: 01/04/2021 - 15:02

Werkgevers die economische moeilijkheden ondervinden na de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie (Brexit), kunnen gebruik maken van een specifiek stelsel van tijdelijke werkloosheid.

Dit is een van de drie tijdelijke crisismaatregelen waarin de wet van 6 maart 2020 ten gunste van deze werkgevers voorziet en die van kracht zal zijn van 22 maart 2021 tot 21 maart 2022.

Een korte toelichting.

Bedoelde werkgevers

Het specifieke stelsel van tijdelijke werkloosheid gelden voor werkgevers uit de privésector die economische moeilijkheden ondervinden als gevolg van de Brexit.

Het gaat om de werkgevers die door de minister van Werk worden erkend als zijnde werkgevers die worden getroffen door een daling van ten minste 5 % van de omzet, van de productie of van het aantal bestellingen als gevolg van de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie.

Toepassingsvoorwaarden

Om het specifieke stelsel van tijdelijke werkloosheid te kunnen toepassen, moet de werkgever:

  • enerzijds, in beginsel gebonden te zijn door een collectieve arbeidsovereenkomst (cao);
  • en, anderzijds, erkend zijn als werkgever in moeilijkheden.

Sluiten van een cao en indienen van een erkenningsaanvraag

De werkgever in moeilijkheden moet gebonden zijn door een cao die in het bevoegde paritair comité is gesloten.

Bij ontstentenis van dergelijke cao, moet hij gebonden zijn:

  • indien er in de onderneming een vakbondsafvaardiging is: door een ondernemings-cao die uiterlijk 5 werkdagen na de datum waarop de cao werd gesloten wordt neergelegd bij de griffie van de Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen (FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg).

Opgelet! Indien binnen 2 weken na het begin van de (door de werkgever opgestarte) onderhandelingen geen resultaat werd bereikt, is de werkgever alleen gebonden door een goedgekeurde aanvraag tot erkenning als werkgever in moeilijkheden.

  • bij ontstentenis van een vakbondsafvaardiging in de onderneming: door een goedgekeurde aanvraag tot erkenning als werkgever in moeilijkheden of door een ondernemings-cao die uiterlijk 5 werkdagen na de datum waarop de cao werd gesloten wordt neergelegd bij de griffie van de Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen (FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg).

Inhoud van de cao

In de cao (in de sector of de onderneming) moet het volgende worden vermeld:

  • het feit dat zij is gesloten overeenkomstig titel 2 van de wet van 6 maart 2020;
  • de tijdelijke crisismaatregel in kwestie, d.w.z. het specifieke stelsel van tijdelijke werkloosheid;
  • de duur van de volledige schorsing van de uitvoering van de overeenkomst of van de regeling van gedeeltelijke arbeid;
  • het bedrag van de toeslag op de werkloosheidsuitkeringen dat wordt betaald aan een werknemer die tijdelijk werkloos is;
  • maatregelen voor het maximale behoud van de tewerkstelling.

Inhoud van de aanvraag tot erkenning en procedure?

In de aanvraag tot erkenning als werkgever die als gevolg van de Brexit met economische moeilijkheden wordt geconfronteerd, moet worden vermeld:

  • het feit dat deze is opgesteld overeenkomstig wet van 6 maart 2020;
  • de gewenste tijdelijke crisismaatregel, d.w.z. het specifieke stelsel van tijdelijke werkloosheid;
  • de duur van de maatregel;
  • de toeslag op de werkloosheidsuitkeringen die wordt betaald aan een werknemer die tijdelijk werkloos is;
  • maatregelen voor het maximale behoud van de tewerkstelling.

De onderneming dient de erkenningsaanvraag (per post of elektronisch) via een standaardformulier in bij de bevoegde dienst van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg; dit kan tegelijk met de neerlegging van de cao bij de griffie.

In deze aanvraag moet de werkgever bewijzen dat hij wordt getroffen door een daling van de omzet, de productie of de bestellingen met ten minste 5% ten gevolge van de Brexit; meer bepaald moet hij de gegevens van een van de 2 maanden die aan de erkenningsaanvraag voorafgaan vergelijken met de overeenkomstige maand van een van de 2 kalenderjaren die aan de aanvraag voorafgaan.

Opmerking - De werkgever stuurt een afschrift van het erkenningsformulier en de economische redenen die het gebruik van de maatregel rechtvaardigen, naar de ondernemingsraad of, bij ontstentenis daarvan, aan de vakbondsafvaardiging.

Het vervolg van de procedure kan als volgt worden samengevat:

  • de aanvraag wordt onmiddellijk doorgestuurd naar de Commissie ‘Ondernemingsplannen’;
  • deze commissie brengt binnen 2 weken na ontvangst van de aanvraag een met redenen omkleed advies uit;
  • dit advies wordt onmiddellijk naar de minister van Werk verstuurd;
  • dit advies wordt eveneens verstuurd naar de werkgever, die dit zo spoedig mogelijk meedeelt aan de ondernemingsraad of, bij ontstentenis daarvan, aan de vakbondsafvaardiging;
  • de minister van Werk neemt na ontvangst van het advies een met redenen omklede beslissing over de erkenning (betrokken maatregel, duur van de erkenning, bedrag van de toeslag op de werkloosheidsuitkering);
  • deze beslissing wordt onmiddellijk aan de werkgever meegedeeld;
  • de werkgever stuurt een afschrift van de erkenning en de economische redenen die het gebruik van de maatregel rechtvaardigen, naar de ondernemingsraad of, bij ontstentenis daarvan, aan de vakbondsafvaardiging.

De RVA en de RSZ worden ook in kennis gesteld van de naam van de aldus erkende werkgever, de betrokken maatregel en de begin- en einddatum van de erkenning.

Specifiek stelsel van collectieve tijdelijke werkloosheid

Economische werkloosheid voor arbeiders

Tijdens de periode van erkenning kan de werkgever arbeiders economisch werkloos stellen:

  • hetzij in het kader van een regeling van volledige schorsing van de arbeidsovereenkomst: de maximale duur is vastgesteld op 8 weken (in plaats van normaal 4 weken);
  • hetzij in het kader van een regeling van gedeeltelijke arbeid; dit is de regeling van de ‘grote schorsing’ (minder dan 3 arbeidsdagen/week of minder dan één arbeidsweek op 2 weken met ten minste 2 arbeidsdagen): de maximale duur vastgesteld op 6 maanden (in plaats van normaal 3 maanden).

De overige regels van het (klassieke) algemene stelsel van economische werkloosheid voor arbeiders zijn ongewijzigd van toepassing:

  • voorafgaande verplichtingen (bijvoorbeeld met betrekking tot de toekenning van bepaalde inhaalrustdagen);
  • formaliteiten;
  • enz.

Bovendien moet de werkgever een toeslag op de werkloosheidsuitkering van ten minste 5,63 euro per werkloosheidsdag betalen aan de arbeider die economisch werkloos is gesteld (tenzij deze betaling ten laste komt van een fonds voor bestaanszekerheid).

Meer informatie vindt u terug op www.rva.be.

Economische werkloosheid voor bedienden

Tijdens de periode van erkenning kan de werkgever bedienden economisch werkloos stellen:

  • hetzij in het kader van een regeling van volledige schorsing van de arbeidsovereenkomst: de maximale duur is vastgesteld op 8 kalenderweken per kalenderjaar (in plaats van normaal 16 kalenderweken);
  • hetzij in het kader van een regeling van gedeeltelijke arbeid met ten minste 2 arbeidsdagen per week: de maximale duur is per kalenderjaar vastgesteld op 13 kalenderweken (in plaats van normaal 26 kalenderweken).

De overige regels van het (klassieke) algemene stelsel van economische werkloosheid voor bedienden zijn ongewijzigd van toepassing:

  • voorafgaande verplichtingen (bijvoorbeeld toekenning van bepaalde inhaalrustdagen);
  • formaliteiten (vanaf de voorlopige mededeling aan de (vertegenwoordigers van) werknemers en aan het werkloosheidsbureau);
  • enz.

Bovendien moet de werkgever een toeslag op de werkloosheidsuitkering betalen aan de bediende die economisch werkloos is gesteld (tenzij deze betaling ten laste komt van een fonds voor bestaanszekerheid). Deze toeslag is minstens gelijk:

  • aan de toeslag die wordt toegekend aan de arbeiders van dezelfde werkgever die  werkloosheidsuitkeringen krijgen wegens tijdelijke werkloosheid om economische redenen;
  • of, wanneer er geen dergelijke arbeiders zijn, aan de toeslag voorzien door de cao gesloten in het paritaire comité waartoe de werkgever zou behoren mocht hij arbeiders tewerkstellen;
  • of, bij ontstentenis van een dergelijke cao, aan het minimumbedrag van 5,63 euro per werkloosheidsdag.

Opgelet!

  • Het specifieke stelsel van economische werkloosheid voor bedienden wordt niet toegerekend op het (klassieke)  algemene stelsel van economische werkloosheid voor bedienden.
  • De werkloosheidsuitkeringen die in het kader van het specifieke stelsel voor economische werkloosheid (arbeiders en bedienden) worden betaald, maken geen deel uit van het totale bedrag van de werkloosheidsuitkeringen waarvoor de tussenkomst van het Fonds voor de Sluiting van Ondernemingen is voorzien.

Meer informatie vindt u terug op www.rva.be.

Bronnen: wet van 6 maart 2020 tot behoud van tewerkstelling na de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, B.S. 25 maart 2020; koninklijk besluit van 31 januari 2021 tot vaststelling van de datum van inwerkingtreding en buitenwerkingtreding van de titels 1 en 2 van de wet van 6 maart 2020 tot behoud van tewerkstelling na de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, B.S. 15 februari 2021.

De website van Partena Professional is een kanaal om informatie in een begrijpelijke vorm ter beschikking te stellen aan aangesloten leden en niet-leden. Partena Professional streeft er naar actuele informatie aan te bieden en deze informatie wordt met de grootste zorg samengesteld (onder andere in de vorm van Infoflashes). Maar aangezien de sociale en fiscale wetgeving voortdurend in beweging is, kan Partena Professional geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden inzake de juistheid, het up-to-date zijn of de volledigheid van de informatie die via deze website werd geraadpleegd of uitgewisseld. Verdere bepalingen kunnen worden nagelezen in onze algemene disclaimer die van toepassing is bij elke raadpleging van deze website. Door deze website te raadplegen, aanvaardt u uitdrukkelijk de bepalingen van deze disclaimer. Partena Professional kan de inhoud van deze disclaimer eenzijdig wijzigen.