Psychosociale risico's op het werk: vanaf 1.12.2023 is, in bepaalde bedrijven, een vertrouwenspersoon verplicht

Vanaf 1 december 2023 zijn bepaalde bedrijven verplicht om een vertrouwenspersoon aan te wijzen die bevoegd is in het raam van de preventie van psychosociale risico's op het werk.

Concreet?          

Verplichte aanwijzing 

Welke bedrijven?

Je moet één of meer vertrouwenspersonen aanwijzen:

• als je minstens 50 werknemers in dienst hebt;
• of, als je minder dan 50 werknemers in dienst hebt, op verzoek van de syndicale delegatie of, als er geen is, van de werknemers.

Ter herinnering: vóór 1 december 2023 moest een vertrouwenspersoon alleen worden aangewezen op verzoek van de werknemers(vertegenwoordigers).

Aanwijzingsprocedure

Je wijst de vertrouwensperso(o)n(en) aan na het akkoord te hebben gekregen van alle werknemersvertegenwoordigers binnen het CPBW of, als er geen is, van de syndicale delegatie of, als er geen is, van de werknemers.

Als er geen voorafgaand akkoord wordt bereikt, moet je, alvorens een beslissing te nemen, het advies vragen van de directie toezicht op het welzijn op het werk (mits de nadere regels van de codex over het welzijn op het werk worden nageleefd).

Als je dat advies niet volgt leg je het CPBW of, als er geen is, de syndicale delegatie of, als er geen is, de werknemers uit waarom je die beslissing hebt genomen.

Statuut en onverenigbaarheden

De vertrouwensperso(o)n(en) moet(en) niet noodzakelijk deel uitmaken van je personeel, behalve:

• als je minstens 50 werknemers in dienst hebt;
• of als je minstens 20 werknemers in dienst hebt en een beroep doet op een preventieadviseur psychosociale aspecten van de externe dienst voor preventie en bescherming op het Werk.

De vertrouwenspersoon geniet een bijzondere bescherming in geval van verwijdering uit zijn functie.

De vertrouwenspersoon mag bovendien:

• niet terzelfder tijd de functie van preventieadviseur bevoegd voor arbeidsgeneeskunde uitoefenen;
• (wanneer hij deel uitmaakt van het personeel van de onderneming waar hij zijn functie uitoefent) geen lid zijn van de syndicale delegatie of de werkgeversdelegatie, noch (kandidaat-) personeelsafgevaardigde binnen de ondernemingsraad of het CPBW zijn ;
• (wanneer hij deel uitmaakt van het personeel van de onderneming waar hij zijn functie uitoefent) geen lid zijn van het leidinggevend personeel;
• geen nadeel ondervinden van zijn activiteiten als vertrouwenspersoon. 

Opdrachten en vaardigheden

De vertrouwenspersoon legt zich toe op bepaalde opdrachten en taken die betrekking hebben op de preventie van psychosociale risico’s op het werk, waaronder geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk.

In die context kan een werknemer zich tot de vertrouwenspersoon wenden als hij meent psychische schade te lijden (die gepaard kan gaan met lichamelijke schade) die voortvloeit uit psychosociale risico’s op het werk, waaronder geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk.

De vertrouwenspersoon moet dus over de nodige vaardigheden, knowhow en kennis beschikken om zijn opdrachten te kunnen vervullen. Als werkgever moet je de nodige maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de vertrouwenspersoon daarover beschikt binnen een termijn van 2 jaar na zijn aanwijzing.

Vermelding in het arbeidsreglement

De contactgegevens van de vertrouwensperso(o)n(en) moeten in je arbeidsreglement staan.

Om die gegevens in het arbeidsreglement op te nemen is het niet nodig de procedure van overleg in de ondernemingsraad of, als er geen is, met de werknemers te volgen.

Wel moet je:

• een afschrift van de wijziging van het arbeidsreglement aan iedere werknemer overhandigen (met ontvangstbewijs);
• en die wijziging meedelen aan de bevoegde directie van het toezicht op de sociale wetten binnen een termijn van 8 dagen na de inwerkingtreding ervan.

Heb je advies nodig? Aarzel niet om contact op te nemen met onze Legal Partners via legalpartners@partena.be.

Bron: wet van 5 november 2023 houdende diverse arbeidsbepalingen, BS, 23.11.2023