Politiek verlof: wijzigingen voor de werknemer-burgemeester

Auteur: Catherine Mairy (Legal Expert)
Leestijd: 5min
Publicatiedatum: 14/07/2023 - 12:13
Laatste update: 14/07/2023 - 12:30

De mogelijkheid voor werknemers die het ambt van burgemeester bekleden om politiek verlof op te nemen, is uitgebreid naar nieuwe situaties.

Een wet uit 27.06.2023 staat deze werknemers namelijk toe om afwezig te blijven van het werk in het kader van het politiek verlof wanneer ze in hun gemeente geconfronteerd worden met een noodsituatie als gevolg waarvan hun buitengewone en aanhoudende beschikbaarheid onontbeerlijk is.

Bestaande regeling: korte herhaling

Het bestaande systeem staat werknemers toe om afwezig te zijn van het werk in het kader van een politiek verlof gedurende de tijd die ze nodig hebben om het ambt van burgemeester op een normale en doorgaans voorzienbare wijze te kunnen uitoefenen.

Duur van het politiek verlof

De werknemer-burgemeester heeft de keuze:

  • ofwel schorst hij de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst gedeeltelijk; in dit geval mag hij gedurende maximaal 2 arbeidsdagen per week afwezig zijn van het werk;
  • ofwel schorst hij de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst volledig tijdens de uitoefening van zijn ambt; in dit geval moet het verlof worden opgenomen voor een periode van minstens 12 maanden (deze periode kan worden verlengd met een of meer perioden van minstens 12 maanden).

Voorwaarden voor toekenning en gebruik van politiek verlof

De werknemer-burgemeester moet de werkgever het volgende meedelen:

  • in geval van een gedeeltelijke schorsing: een kalender met de data van afwezigheid, uiterlijk op de woensdag die voorafgaat;
  • in geval van een volledige schorsing: de aanvangsdatum en de duur van de schorsing, uiterlijk wanneer de schorsing begint.

Binnen dezelfde termijn moet de werknemer aan de werkgever ook een bewijs van zijn ambt leveren.

Tot slot moet hij het verlof gebruiken voor het doel waarvoor het is toegestaan.

Onbezoldigd politiek verlof

Afwezigheid in het kader van politiek verlof om het ambt van burgemeester uit te oefenen, wordt niet vergoed door de werkgever.

Nieuwe regeling: noodsituatie

Het nieuwe systeem breidt het politiek verlof uit tot noodsituaties waarmee de werknemer-burgemeester in zijn gemeente wordt geconfronteerd en die zijn buitengewone en aanhoudende beschikbaarheid noodzakelijk maken.

Deze nieuwe regeling bestaat naast de bestaande regeling van “gedeeltelijke schorsing”.

Noodsituatie

Een noodsituatie wordt gedefinieerd als elke gebeurtenis die schadelijke gevolgen heeft (of mogelijk kan hebben) voor het maatschappelijke leven in de gemeente, zoals een ernstige verstoring van de openbare veiligheid, een ernstige bedreiging ten opzichte van het leven of de gezondheid van personen en/of ten opzichte van belangrijke materiële belangen.

Voorbeeld - Een zware overstroming, een terroristische aanslag.

Duur van het politiek verlof

Naast de dagen politiek verlof “gedeeltelijke schorsing” die hij (desgevallend) neemt onder de bestaande regeling, heeft de werknemer-burgemeester die wordt geconfronteerd met een noodsituatie recht om afwezig te blijven van het werk:

  • gedurende ten hoogste het aantal arbeidsdagen waarin zijn arbeidsregeling voorziet en waarvoor hij geen politiek verlof “gedeeltelijke schorsing” onder de bestaande regeling opneemt
  • en dit zolang de noodsituatie duurt.

Voorbeeld - De werknemer-burgemeester werkt normaal van maandag tot vrijdag.

Elke week neemt hij op vrijdag een dag politiek verlof op (gedeeltelijke schorsing) onder de bestaande regeling.

Op woensdag wordt hij geconfronteerd met een noodsituatie in zijn gemeente die tot zondag van de lopende week duurt.

Onder de nieuwe regeling kan hij twee dagen politiek verlof opnemen, op woensdag en donderdag.

Voorwaarden voor toekenning en gebruik van politiek verlof

Om in aanmerking te komen voor politiek verlof onder de nieuwe regeling, moet de werknemer-burgemeester:

  • zijn werkgever vooraf (of zo snel mogelijk) op de hoogte stellen;
  • het politiek verlof gebruiken voor het doel waarvoor het is toegekend; op verzoek van de werkgever moet de werknemer de noodsituatie bewijzen (op welke manier dan ook).

Bezoldigd politiek verlof

Afwezigheden van de werknemer-burgemeester onder de nieuwe regeling worden vergoed door de werkgever.

Opgelet! De werkgever is ook verplicht de bezoldiging te betalen voor de dagen politiek verlof onder de bestaande regeling (gedeeltelijke schorsing) wanneer deze dagen worden opgenomen in de periode waarin de buitengewone en aanhoudende beschikbaarheid van de werknemer in zijn hoedanigheid van burgemeester onontbeerlijk is vanwege de noodsituatie. De werknemer moet de werkgever hiervan op de hoogte brengen.

In het bovenstaande voorbeeld moet de werkgever het loon betalen voor woensdag, donderdag én vrijdag.

Her bedrag van het loon wordt berekend volgens de wetgeving betreffende de feestdagen; het maandelijkse loonbedrag dat in aanmerking wordt genomen is sinds 01.12.2022 evenwel begrensd tot € 4.438,00/maand (grens van kracht in het stelsel van de gezondheidszorgverzekering en de uitkeringen).

Mits bepaalde formaliteiten worden vervuld, kan de werkgever bij de betrokken gemeente de terugbetaling bekomen van het brutoloon en de werkgeversbijdragen.

Inwerkingtreding

De nieuwe regeling is van toepassing op politiek verlof dat vanaf 24.07.2023 wordt opgenomen.

Bron: Wet van 27.06.2023 tot wijziging van de wet van 19 juli 1976 tot instelling van een verlof voor de uitoefening van een politiek mandaat, BS 14.07.2023.

De website van Partena Professional is een kanaal om informatie in een begrijpelijke vorm ter beschikking te stellen aan aangesloten leden en niet-leden. Partena Professional streeft er naar actuele informatie aan te bieden en deze informatie wordt met de grootste zorg samengesteld (onder andere in de vorm van Infoflashes). Maar aangezien de sociale en fiscale wetgeving voortdurend in beweging is, kan Partena Professional geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden inzake de juistheid, het up-to-date zijn of de volledigheid van de informatie die via deze website werd geraadpleegd of uitgewisseld. Verdere bepalingen kunnen worden nagelezen in onze algemene disclaimer die van toepassing is bij elke raadpleging van deze website. Door deze website te raadplegen, aanvaardt u uitdrukkelijk de bepalingen van deze disclaimer. Partena Professional kan de inhoud van deze disclaimer eenzijdig wijzigen.