Is een werkgever verplicht zich aan te sluiten bij een externe preventiedienst indien hij enkel gebruik maakt van studenten en flexi-jobbers?

Is een werkgever verplicht zich aan te sluiten bij een externe preventiedienst indien hij enkel gebruik maakt van studenten en flexi-jobbers? 

Iedere werkgever moet een welzijnsbeleid implementeren binnen zijn onderneming, hetgeen gepaard gaat met enkele specifieke verplichtingen. Gelukkig staat de werkgever er niet alleen voor. Zo kan hij niet alleen beroep doen op verschillende interne diensten binnen de onderneming, zoals de interne preventiedienst en het comité voor preventie en bescherming op het werk, maar ook op externe diensten, zoals de externe dienst preventie en bescherming op het werk.  

Het is dan ook in het belang van een werkgever om een gezonde en veilige werkomgeving voor zijn werknemers te waarborgen. We stellen ons hier echter de vraag in welke mate een werkgever verplicht is om gebruik te maken van deze externe preventiediensten. Met name wat indien de werkgever uitsluitend studenten en flexi-jobbers in dienst heeft? We bekijken dit verder in dit artikel. 

Interne dienst voor preventie en bescherming op het werk (IDPBW)

Elke werkgever moet een interne dienst voor preventie en bescherming op het werk oprichten, waarbij één persoon van de onderneming zelf de verantwoordelijkheid draagt. Deze persoon is de preventieadviseur. In kleinere ondernemingen (minder dan 20 werknemers) mag de werkgever zelf deze rol op zich nemen. 

Deze interne dienst staat kort gezegd de werkgever, de leden van de hiërarchische lijn en de werknemers bij om de welzijnsregeling correct toe te passen. 

Externe dienst voor preventie en bescherming op het werk (EDPBW) 

Een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk fungeert als onafhankelijk partner en ondersteunt ondernemingen bij risicobeheersing en gezondheidstoezicht.  

De EDPBW werkt aanvullend op de interne dienst en kan die dan ook niet vervangen. Wel moet de externe dienst samenwerken met de interne dienst en steeds ter beschikking staan van alle betrokkenen. 

De werkgever is in principe vanaf de eerste werknemer verplicht om zich bijkomend aan te sluiten bij een EDPBW. Onder werknemers verstaan we niet enkel de gewone werknemers, maar ook de studenten en flexi-jobbers. Bedrijven die zich niet verplicht moeten aansluiten bij een externe dienst behoren eerder tot de uitzondering: 

• Indien de interne dienst niet alle opdrachten kan uitvoeren, m.a.w. als men niet beschikt over specialisten in de vijf disciplines (veiligheid, gezondheid, ergonomie, industriële hygiëne en psychosociale aspecten), is de werkgever verplicht zich aan te sluiten bij een externe dienst;
• Wanneer er bovendien geen intern departement belast is met het gezondheidstoezicht (= arbeidsgeneesheer als personeelslid in het bedrijf) moet de werkgever zich eveneens aansluiten bij een externe dienst; 
• Bepaalde bedrijven moeten in specifieke gevallen (en kunnen in andere gevallen) een beroep doen op een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk. Zo moeten werkgevers die minder dan 20 werknemers tewerkstellen en waar de werkgever zelf de functie van preventieadviseur vervult, verplicht beroep doen op de EDPBW  voor het onderzoek bij arbeidsongevallen die een werkonbekwaamheid van 4 dagen of meer als gevolg hebben.

Sancties

Met een sanctie van niveau 3 (administratieve en strafrechtelijke boete) wordt bestraft de werkgever, zijn aangestelde of zijn lasthebber die in de onderneming geen interne dienst voor preventie en bescherming op het werk opricht.

Dit wordt zelfs bestraft met een sanctie van niveau 4 (niveau 4 kan een gevangenisstraf tot gevolg hebben) wanneer dit gezondheidsschade of een arbeidsongeval tot gevolg hebben gehad voor een werknemer.

De rechter kan bovendien een exploitatie- of beroepsverbod of een bedrijfssluiting opleggen

Met een sanctie van niveau 3 wordt bestraft de werkgever, zijn aangestelde of lasthebber, die inbreuk heeft gepleegd op de bepalingen van de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk en de uitvoeringsbesluiten ervan.

Conclusie

We kunnen hieruit afleiden dat werkgevers die uitsluitend met jobstudenten en flexi-jobbers werken, verplicht zullen zijn zich aan te sluiten bij een EDPBW. Dit waarborgt namelijk een veilige en gezonde werkomgeving, zelfs in situaties met een beperkt aantal werknemers.