Werknemers die terugkeren van een reis naar het buitenland: wat te doen?

Reizen naar het buitenland wordt ten zeerste afgeraden omwille van de coronacrisis. Dat zal sommige van uw werknemers er niettemin niet van weerhouden om tijdens de Kerstvakantie enkele dagen verlof op niet Belgische bodem te nemen.

Vraag is welke impact dat verblijf in het buitenland zal hebben op de werkhervatting. De kans dat ze bij hun terugkeer in quarantaine moeten, is immers groot.

In dit artikel overlopen we de regels die bij het begin van de Kerstvakantie van toepassing zijn.

Rode, oranje en groene zones

De FOD Buitenlandse Zaken (https://diplomatie.belgium.be/nl) werkt elke dag de lijst bij van landen/regio's die tot een rode, oranje of groene zone behoren.

Wat betekenen die kleurencodes concreet?

Rode zone

• de Belgische overheid raadt reizen ten zeerste af; of
• de overheidsinstanties van dat land verbieden niet-essentiële reizen vanuit België.

Oranje Zone

• de Belgische overheid adviseert een verhoogde waakzaamheid; of
• reizen is mogelijk, maar de overheidsinstanties van dat land onderwerpen reizigers uit België aan een COVID-test en/of een quarantaine → lichtoranje

Groene zone

Reizen is mogelijk. De hygiënemaatregelen en de afstandsregels blijven van toepassing.

Belangrijk: de meeste landen van Europa kleuren momenteel rood...

Wat moet uw werknemer doen bij zijn terugkeer van een verblijf in het buitenland?

Bij zijn terugkeer in België na een verblijf in het buitenland zal uw werknemer, ongeacht de kleurencode van het land van zijn bestemming, binnen 48 uur voor zijn aankomst in België het "Passenger Locator Form" moeten invullen in de volgende twee situaties:

• als hij naar België terugkeert per vliegtuig of per boot,
• in elk geval als hij meer dan 48 uur in het buitenland is geweest.

Hij zal ook een zelfevaluatievragenlijst moeten invullen over de omstandigheden van zijn reis en/of verblijf in het buitenland.

Als uit de evaluatie van het Passenger Locator Form en de zelfevaluatievragenlijst blijkt dat uw werknemer als een “hoogrisicocontact" wordt beschouwd (wat over het algemeen het geval zou moeten zijn als hij uit een rode zone terugkeert), zal hij zich moeten laten testen en gedurende 7 dagen in quarantaine moeten gaan.

Wat als je werknemer in quarantaine moet?

De werknemer in quarantaine moet u onmiddellijk op de hoogte brengen. Als u hem daar om vraagt, moet hij u ook een quarantainegetuigschrift kunnen voorleggen.

Als uw werknemer zijn werk niet kan uitvoeren omdat hij in quarantaine is geplaatst, wordt zijn overeenkomst geschorst wegens overmacht. Hij zal bijgevolg ook aanspraak kunnen maken op RVA-uitkeringen voor tijdelijke werkloosheid wegens overmacht “COVID-19”.

In dat verband verduidelijkt de RVA dat uitkeringen voor tijdelijke werkloosheid alleen worden toegekend als uw werknemer een getuigschrift van quarantaine van zijn geneesheer kan voorleggen.

Kan de werknemer die in quarantaine is geplaatst wel nog zijn werk uitvoeren, bijvoorbeeld door te telewerken, dan zal hij zijn gebruikelijke door u verschuldigde loon blijven ontvangen.

Opgelet! Volgens de FOD Werkgelegenheid en de RVA heeft uw werknemer zich niet gedragen als een normaal zorgvuldig persoon door te reizen naar een bestemming die op het ogenblik van vertrek al in rood gebied was ingedeeld. Overmacht kan dus niet worden ingeroepen als reden om de uitvoering van de arbeidsovereenkomst te schorsen voor de periode van verplichte quarantaine. Uw werknemer zal dus geen recht hebben op een tijdelijke werkloosheidsuitkering van de RVA. Als de werknemer in dat geval zijn arbeidsovereenkomst niet kan uitvoeren (bijvoorbeeld omdat telewerken niet mogelijk is) of geen gebruik kan maken van vakantiedagen of inhaalrustdagen om de quarantaineperiode te overbruggen, wordt de uitvoering van zijn overeenkomst geschorst in de vorm van een toegestane afwezigheid zonder door u verschuldigd loon.

De RVA bepaalt ook dat zij controles zal uitvoeren en tijdelijke werkloosheid zal weigeren of de uitkeringen erna zal terugvorderen als niet aan de voorwaarden is voldaan (bijvoorbeeld als de reis op het ogenblik van vertrek ten zeerste wordt afgeraden (rode zone)).

Hoe zit het met zakenreizen?

Momenteel wordt er, voor de formaliteiten die de werknemer moet vervullen bij zijn terugkeer van een verblijf in het buitenland, geen onderscheid gemaakt op basis van het karakter van de reis (privéreis of reis om professionele redenen). Een werknemer die terugkeert van een zakenreis naar het buitenland zal dus ook het Passenger Locator Form en de zelfevaluatievragenlijst moeten invullen. Met een eventuele verplichte test en quarantaine tot gevolg.

Belangrijk! Op 18 december heeft het Overlegcomité meegedeeld dat er een nieuw "Passenger Locator Form" op komst was. Dat formulier zou begin 2021 worden ingevoerd en zou een onderscheid maken tussen zakenreizen en privéreizen. Zakenreizigers met een werkgeversattest zouden niet meer in quarantaine moeten als uit hun Passenger Locator Form blijkt dat er geen risicogedrag is. Alle andere reizigers zullen in alle omstandigheden wèl de quarantaineregels moeten naleven.

We houden u uiteraard op de hoogte.

Bronnen: FOD Buitenlandse Zaken ; Ministerieel besluit van 28 oktober 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, B.S. 28 oktober 2020; https://www.info-coronavirus.be/nl/quarantaine-isolatie/   FAQ RVA  https://www.belgium.be.