Tijdelijke werkloosheid: welke overgangsmaatregelen zijn van kracht tot 31.12.2022?

Een wet van 30 juli 2022 voorziet in verschillende overgangsmaatregelen inzake tijdelijke werkloosheid.

Het betreft:

• enerzijds een tijdelijke aanpassing van de voorwaarden/formaliteiten die vereist zijn om economische werkloosheid te kunnen invoeren;

• en, anderzijds, de tijdelijke instelling van een specifieke procedure voor de terugvordering van tijdelijke werkloosheidsuitkeringen die onrechtmatig aan een werknemer betaald zouden zijn.

Economische werkloosheid voor arbeiders: aanpassingen

De aanpassingen inzake economische werkloosheid voor arbeiders waarin de wet van 30 juli 2022 voorziet, bevestigen de versoepelingen die de RVA aankondigde.

Ze gelden voor de periode van 01.06.2022 tot 31.12.2022.

Verplichting om het werk te hervatten

De uitvoering van de arbeidsovereenkomst kan volledig geschorst worden:

• gedurende 8 weken; bij het verstrijken van die periode van 8 weken moet de werkgever gedurende 2 volledige arbeidsweken de regeling van volledige arbeid opnieuw invoeren, alvorens een nieuwe volledige of gedeeltelijke schorsing kan ingaan;
• of gedurende maximaal 12 weken; bij het verstrijken van die periode van 12 weken moet de werkgever gedurende 3 volledige arbeidsweken de regeling van volledige arbeid opnieuw invoeren, alvorens een nieuwe volledige of gedeeltelijke schorsing kan ingaan.

Ter herinnering! Indien bij koninklijk besluit voor een sector een langere schorsingstermijn voorzien is, moet die langere schorsingstermijn toegepast worden.

Mededelingen

Minstens 3 kalenderdagen vóór de voorziene 1e dag werkloosheid, moet de werkgever:

• de arbeiders en de ondernemingsraad/vakbondsafvaardiging informeren over de invoering van tijdelijke werkloosheid;
• de voorafgaande mededeling versturen naar de RVA.

Ter herinnering! Indien bij koninklijk besluit voor een sector een kortere mededelingstermijn voorzien is, moet die kortere termijn toegepast worden.

Economische werkloosheid voor bedienden: aanpassingen

De aanpassingen inzake economische werkloosheid voor bedienden waarin de wet van 30 juli 2022 voorziet, bevestigen de versoepelingen die de RVA aankondigde.

Deze wet voorziet ook in de mogelijkheid van bepaalde afwijkingen in de socialprofitsector en voor ondernemingen die opgericht zijn na 31.12.2019.

Deze aanpassingen gelden voor de periode van 01.06.2022 tot 31.12.2022.

Het begrip onderneming in moeilijkheden

Voor het bewijs van onderneming in moeilijkheden kan de werkgever:

• indien hij zich beroept op een substantiële daling van minimum 10% van de omzet, de productie of de bestellingen, de daling in één van de 4 kwartalen voorafgaand aan de aanvraag tot invoering van de regeling van werkloosheid vergelijken met het corresponderende kwartaal in 2019;
• indien hij zich beroept op minstens 10% tijdelijke werkloosheid in het RSZ-kwartaal vóór verzending van het formulier C106A - OVERGANGSREGELING, rekening houden met de dagen tijdelijke werkloosheid wegens overmacht ‘coronavirus’ of ‘oorlog in Oekraïne’ (DMFA-dagen code 77).

Opgelet! Van de criteria voor het begrip onderneming in moeilijkheden kan worden afgeweken:

• voor de ondernemingen die behoren tot de socialprofitsector (= ondernemingen die vallen onder artikel 1 van het koninklijk besluit van 18 juli 2002 houdende maatregelen met het oog op de bevordering van de tewerkstelling in de non-profitsector) en voor de ondernemingen die zijn opgericht na 31.12.2019,
• gedurende de periode van 01.06.2022 tot 31.12.2022,
• bij ministerieel besluit (na advies van het beheerscomité van de RVA of van de Nationale Arbeidsraad).

Mededelingen

Minstens 3 kalenderdagen vóór de voorziene 1e dag werkloosheid moet de werkgever:

• de bedienden en de ondernemingsraad/vakbondsafvaardiging informeren over de invoering van tijdelijke werkloosheid;
• de voorafgaande mededeling versturen naar de RVA.

Onrechtmatig ontvangen tijdelijke werkloosheidsuitkeringen: terugvordering

Er is sprake van onrechtmatig betaalde tijdelijke werkloosheidsuitkeringen wanneer de werkgever, om een werknemer geen arbeid te verschaffen, zich ten onrechte beroept op:

• een geval van overmacht (arbeiders of bedienden),
• een technische stoornis (arbeiders),
• slecht weer (arbeiders), 
• of een gebrek aan werk wegens economische oorzaken (arbeiders of bedienden).

De wet van 30 juli 2022 biedt de RVA de mogelijkheid om gedurende de periode van 01.07.2022 tot 31.12.2022 (periode die bij koninklijk besluit verlengd kan worden) de aan de werknemer onrechtmatig betaalde uitkeringen terug te vorderen bij de werkgever in plaats van bij de werknemer.

De procedure ziet er als volgt uit:

• de werkgever moet aan de betrokken werknemer het normale loon betalen voor de dagen tijdens welke er geen sprake is geweest van een schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst om één van de bovengenoemde redenen;
• de RVA heeft de mogelijkheid om de aan de werknemer onrechtmatig betaalde brutosommen terug te vorderen bij de werkgever;
• de werkgever kan het nettobedrag van de uitkeringen die hij moet betalen aan de RVA inhouden op het aan de werknemer verschuldigd nettoloon.

Bron: wet van 30 juli 2022 houdende diverse bepalingen inzake tijdelijke werkloosheid, B.S. 28 september 2022.