Nationale staking op 9 november 2022: krijgen werknemers hun loon?

Auteur: Aurélie Mercier (Legal expert)
Leestijd: 6min
Publicatiedatum: 04/11/2022 - 10:45
Laatste update: 04/11/2022 - 10:48

Op woensdag 9 november 2022 wordt op initiatief van het gemeenschappelijk vakbondsfront een nationale actie- en stakingsdag georganiseerd. Met deze staking willen de vakbonden voornamelijk het gebrek aan concrete maatregelen van de regering ter versterking van de koopkracht van de werknemers en de bevriezing van de loonsverhogingen als gevolg van de wet op de loonnorm aan de kaak stellen.

Het openbaar vervoer zal waarschijnlijk ernstig worden ontregeld, wat zal leiden tot zware verkeersopstoppingen op de wegen en aanzienlijke moeilijkheden voor de werknemers om op hun werk te geraken.

Bovendien bestaat het risico dat de activiteit van bepaalde ondernemingen zal worden verstoord door de afwezigheid van sommige werknemers die aan de staking deelnemen en/of door piketten die de werknemers de toegang tot hun werkplek kunnen beletten.



Wat gebeurt er als een werknemer te laat komt of niet op zijn werk geraakt? Is de werkgever verplicht hem een loon te betalen? Hoe zit het met werknemers die actief deelnemen aan de staking?



Om deze kwesties nader te kunnen onderzoeken, moet een onderscheid worden gemaakt tussen twee situaties: ofwel is de werknemer afwezig van het werk wegens een staking in zijn onderneming, ofwel is hij afwezig van het werk wegens een staking bij het openbaar vervoer.



Stakingsacties die de onderneming treffen



Stakende werknemers

De werkgever moet aan de stakende werknemers geen loon toekennen voor de stakingsdag. Stakende werknemers die bij een vakbond zijn aangesloten kunnen een stakingsvergoeding (dagvergoeding) genieten. Die wordt uitbetaald door hun vakbond op voorwaarde dat die de staking erkend heeft.



Niet-stakende werknemers die verhinderd worden om te werken

Er moet geen loon worden toegekend aan werknemers die niet staken en die verhinderd worden om te werken wegens:

  • een stakingsactie waaraan ze niet deelnemen en voor zover de werkgever ze geen andere taken kan toewijzen;
  • een stakingspost aan de ingang van de onderneming (of een industrieterrein);
  • een staking in een andere onderneming (leverancier, klant, toeleverancier, ... van de onderneming).

Die werknemers krijgen eventueel tijdelijke werkloosheidsuitkeringen ingevolge de staking op voorwaarde dat het beheerscomité van de RVA de toekenning ervan goedkeurt.



Opgelet! Voor het beheerscomité zijn toestemming verleent, onderzoekt het met name of de werknemers behoren tot de arbeidseenheid waarin zich stakende werknemers bevinden en of ze belang kunnen hebben bij de inwilliging van de eisen van de stakers. In geval van een algemene staking beslist het beheerscomité van de RVA meestal om geen werkloosheidsuitkeringen toe te kennen.



Stakingsacties bij het openbaar vervoer

Principe

Krachtens artikel 27, § 1, 1° van de Arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli 1978 kan de werknemer aanspraak maken op zijn volledig dagloon indien hij op het ogenblik dat hij op het werk komt, geschikt is om te werken en indien hij, zich normaal naar het werk begevend, met vertraging of niet op de plaats van het werk aankomt, op voorwaarde dat die vertraging of die afwezigheid te wijten is aan een oorzaak die overkomen is op de weg naar het werk en die onafhankelijk is van zijn wil.

Toepassing

De werknemers die te laat of niet op de plaats van het werk aankomen wegens de staking van het personeel van het openbaar vervoer kunnen, in principe, geen aanspraak maken op het loon voor de niet-gewerkte uren.

De staking werd immers enkele dagen geleden al aangekondigd. De media hebben die informatie op grote schaal verspreid. De reden van de vertraging of afwezigheid op het werk (d.w.z. staking van het personeel van het openbaar vervoer) is dus niet onverwacht en ligt vóór het vertrek van de werknemer. Die had bijgevolg de vereiste maatregelen kunnen treffen om op tijd op het werk aan te komen.

=> Toch dient men met 'gezond verstand' en begrip te handelen. Zelfs indien de werknemer alle nodige maatregelen neemt (bv. vroeger vertrekken), is hij er nog niet altijd zeker van dat hij op tijd op het werk zal aankomen. Het kan ook dat de werknemer zich helemaal niet naar het werk kan begeven omdat hij onmogelijk een persoonlijk voertuig kan gebruiken, kan worden meegenomen door een collega of te voet kan komen.

Belangrijke opmerking

Om latere betwistingen te vermijden, is het raadzaam dat de werkgever vooraf alle werknemers verwittigt dat in principe geen loon zal worden toegekend aan de werknemers voor de 'niet-gewerkte' uren op woensdag 9 november 2022. Het speelt geen rol of die het gevolg zijn van deelname aan de staking, het feit dat de werknemer verhinderd is om te werken wegens stakingsacties in de onderneming (of in een derde onderneming) of wegens de staking van het openbaar vervoer. Een werknemer die geen enkel loonverlies wil lijden kan, in samenspraak met zijn werkgever, een dag vakantie of inhaalrust nemen.

Bron: artikel 27, § 1, 1° van de Arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli 1978.

De website van Partena Professional is een kanaal om informatie in een begrijpelijke vorm ter beschikking te stellen aan aangesloten leden en niet-leden. Partena Professional streeft er naar actuele informatie aan te bieden en deze informatie wordt met de grootste zorg samengesteld (onder andere in de vorm van Infoflashes). Maar aangezien de sociale en fiscale wetgeving voortdurend in beweging is, kan Partena Professional geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden inzake de juistheid, het up-to-date zijn of de volledigheid van de informatie die via deze website werd geraadpleegd of uitgewisseld. Verdere bepalingen kunnen worden nagelezen in onze algemene disclaimer die van toepassing is bij elke raadpleging van deze website. Door deze website te raadplegen, aanvaardt u uitdrukkelijk de bepalingen van deze disclaimer. Partena Professional kan de inhoud van deze disclaimer eenzijdig wijzigen.