Sociale verkiezingen 2024: wie is beschermd tegen ontslag?

Auteur Catherine Mairy  (Legal Expert)
Leestijd 5min
Laatst geüpdatet 24/06/2024 - 14:31

De personeelsafgevaardigden in de ondernemingsraad en/of het comité voor preventie en bescherming op het werk, evenals de niet-verkozen kandidaten, zijn tijdens een welbepaalde periode beschermd tegen ontslag.

Wie heeft recht op ontslagbescherming?

De ontslagbescherming wordt toegekend aan:

  • enerzijds, de verkozen (gewone en plaatsvervangende) werknemers-personeelsafgevaardigden in de O.R. en/of het C.P.B.W.;
  • en anderzijds, de niet-verkozen werknemers-kandidaat-personeelsafgevaardigden in de O.R. en/of het C.P.B.W.

Toegestane beëindigingswijzen

Tijdens de beschermingsperiode mag de werkgever geen personeelsafgevaardigde en geen kandidaat die niet verkozen werd in de O.R. en/of het C.P.B.W. ontslaan (met of zonder opzegging, met of zonder vergoeding), behalve:

  • om een dringende reden die vooraf door het arbeidsgerecht werd aangenomen mits een welbepaalde procedure gevolgd wordt;
  • of om economische of technische redenen die vooraf door het bevoegde paritaire orgaan werden erkend (in principe het paritair comité) mits een welbepaalde procedure gevolgd wordt.

Naast het ontslag om dringende reden en het ontslag om economische of technische redenen kan de arbeidsovereenkomst van een personeelsafgevaardigde of een niet-verkozen kandidaat in de O.R en/of het C.P.B.W. ook op volgende manieren worden beëindigd: 

  • het bereiken van de einddatum;
  • de voltooiing van het werk waarvoor de overeenkomst werd gesloten;
  • het ontslag van de beschermde werknemer;
  • het overlijden van de beschermde werknemer;
  • overmacht (waarvan de gevolgen definitief zijn);
  • akkoord tussen de werkgever en de beschermde werknemer. 

Duur van de beschermingsperiode

Begin van de periode van ontslagbescherming

De periode van bescherming tegen ontslag is ingegaan, ongeacht of de kandidaat verkozen werd of niet en ongeacht de beschermde categorie, op de dertigste dag die voorafgaat aan de aanplakking van het bericht dat de datum van de verkiezingen aankondigt (tussen 14 en 27 januari 2024).

Einde van de ontslagbescherming

Voor de gewone of plaatsvervangende personeelsafgevaardigden

De beschermingsperiode tegen ontslag die de (gewone of plaatsvervangende) personeelsafgevaardigde voor de O.R. en/of het C.P.B.W. geniet, eindigt op de datum waarop de kandidaten die tijdens de volgende verkiezingen worden verkozen voor de O.R. en/of het C.P.B.W., worden aangesteld.

Voor de niet-verkozen kandidaten met een eerste vruchteloze kandidatuur 

De beschermingsperiode tegen ontslag die de niet-verkozen kandidaat geniet tijdens een eerste kandidatuur voor de O.R. en/of het C.P.B.W. eindigt op de datum waarop de kandidaten die naar aanleidng van de volgende sociale verkiezingen worden verkozen voor de O.R. en/of het C.P.B.W., worden aangesteld.

Voor de niet-verkozen kandidaten met een tweede vruchteloze kandidatuur

De periode van bescherming tegen ontslag die de kandidaat geniet die voor de tweede maal vruchteloos zijn kandidatuur heeft gesteld voor de O.R. en/of het C.P.B.W. eindigt, in principe, 2 jaar na de aanplakking van het resultaat van de sociale verkiezingen.

Opgelet! De bescherming die de (kandidaat-)personeelsafgevaardigde kan laten gelden loopt af op het ogenblik dat hij de leeftijd van 65 jaar bereikt, behalve als het in de onderneming steeds gebruikelijk is geweest om de categorie van werknemers waartoe hij behoort in dienst te houden. Deze leeftijdsgrens zal progressief worden opgetrokken om de verhoging van de wettelijke pensioenleeftijd te volgen.

Sancties bij een onregelmatige beëindiging 

Indien de werkgever in de loop van de beschermingsperiode een werknemer-personeelsafgevaardigde of een niet-verkozen kandidaat in de O.R. en/of het C.P.B.W. op onregelmatige wijze ontslaat, dan zal hij aan die werknemer een beschermingsvergoeding moeten betalen. 

Er kunnen zich twee situaties voordoen.

Wanneer de beschermde werknemer zijn re-integratie heeft gevraagd (binnen de vereiste vorm of termijn), dan heeft hij bij een weigering van de werkgever recht op een beschermingsvergoeding die uit twee delen bestaat:

  • een forfaitair gedeelte: 2, 3 of 4 jaar loon al naargelang de werknemer minder dan 10 jaar, van 10 tot minder dan 20 jaar of 20 of meer dienstjaren in de onderneming telt;
  • een variabel gedeelte gelijk aan het loon voor de overblijvende periode tot het einde van het mandaat van de leden die het personeel vertegenwoordigen en bij wiens verkiezing de werknemer kandidaat was.

Heeft de werknemer daarentegen geen re-integratie gevraagd, dan kan hij aanspraak maken op een vergoeding. Het bedrag daarvan is beperkt tot het forfaitaire gedeelte van de beschermingsvergoeding (2, 3 of 4 jaar loon afhankelijk van zijn anciënniteit).

Bron: wet van 19 maart 1991 houdende bijzondere ontslagregeling voor de personeelsafgevaardigden in de O.R. en in de C.P.B.W. alsmede voor de kandidaat-personeelsafgevaardigden. 

De website van Partena Professional is een kanaal om informatie in een begrijpelijke vorm ter beschikking te stellen aan aangesloten leden en niet-leden. Partena Professional streeft er naar actuele informatie aan te bieden en deze informatie wordt met de grootste zorg samengesteld (onder andere in de vorm van Infoflashes). Maar aangezien de sociale en fiscale wetgeving voortdurend in beweging is, kan Partena Professional geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden inzake de juistheid, het up-to-date zijn of de volledigheid van de informatie die via deze website werd geraadpleegd of uitgewisseld. Verdere bepalingen kunnen worden nagelezen in onze algemene disclaimer die van toepassing is bij elke raadpleging van deze website. Door deze website te raadplegen, aanvaardt u uitdrukkelijk de bepalingen van deze disclaimer. Partena Professional kan de inhoud van deze disclaimer eenzijdig wijzigen.