Het Regeerakkoord: de belangrijkste punten

Witte rook uit de wetstraat, want er is een regeerakkoord uit de bus gekomen. De regering-De Wever plant grote hervormingen in de arbeidsmarkt en de sociale zekerheid. We lichten de belangrijkste maatregelen voor werkgevers hieronder kort toe. 

Werken doen lonen

• Het verschil tussen werken en niet-werken bedraagt in principe altijd meer dan 500 EUR.
• Een verhoging van de nettolonen via een aanpassing van de belastingvrije som voor werkenden en andere kleine fiscale aanpassingen;
• De bijzondere bijdrage sociale zekerheid (BBSZ) wordt verlaagd (nvdr. in de Supernota werd deze nog afgeschaft);
• De sociale werkbonus wordt versterkt;
• Men zorgt er voor dat bruto gelijk is aan netto voor het minimumloon,
• De minimumlonen verhogen in 2026 en 2028 telkens met 35 EUR, zonder extra kosten voor de werkgevers;
• Het systeem van de automatische indexering en de loonnormwet wil men behouden, maar er wordt aan de sociale partners gevraagd om tegen eind 2026 een advies uit te brengen over de hervorming van de loonnormwet en de automatische indexering.

Alternatieve verloning

• De collectieve bonussystemen (CAO nr. 90, winstpremie …) worden vereenvoudigd en het toepassingsgebied wordt geharmoniseerd;
• Het systeem van de maaltijdcheques wordt versterkt door de maximale tussenkomst van de werkgever met twee keer 2 EUR te verhogen, de aftrekbaarheid voor de werkgever overeenkomstig te verhogen en de bestedingsmogelijkheden van de maaltijdcheques uit te breiden;
• Andere cheques zoals ecocheques en sport- en cultuurcheques zullen uitdoven;
• Een wettelijk kader wordt voorzien voor het flexibel verlonen (bijv. in het kader van een cafetariaplan) en de bruto loonruil wordt beperkt tot 20 % van het jaarlijkse brutoloon.

Loonkost

• Voor lage en middenlonen wordt de loonkost verminderd via een plafonnering van de sociale werkgeversbijdrage.
• De plusplannen (RSZ doelgroepvermindering eerste aanwerving) worden hervormd. 
  • Voor de eerste werknemer: 2000 EUR/kwartaal, onbeperkt;
  • Voor de 2e tot 5e werknemer: 1000 EUR/kwartaal, voor 3 jaar.
• Bij de bestaande vrijstellingen van doorstorting van bedrijfsvoorheffing wordt voor zoveel mogelijk rechtszekerheid en stabiliteit gezorgd op vlak van het toepassingsgebied. Voor ploegen- en nachtarbeid komt er na de tijdelijke regeling een systeem dat de fundamenten en het voordeel behoudt. De regering bekijkt of aanpassingen nodig zijn als de regels rond nachtarbeid veranderen.
• De vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing voor O&O-medewerkers wordt verduidelijkt en verbeterd om meer rechtszekerheid, efficiëntie en stabiliteit te garanderen. De regels voor gedeeltelijke vrijstelling bij onderzoek aan universiteiten, hogescholen, universitaire ziekenhuizen en fondsen voor wetenschappelijk onderzoek worden hervormd. Daarnaast worden er objectieve criteria en transparante regels vastgelegd voor erkende wetenschappelijke instellingen.

Arbeidsovereenkomsten

• Voor studenten verhoogt men de toegestane jaargrens permanent van 475 uur naar 650 uur studentenarbeid. De minimum leeftijdsgrens voor studentenarbeid wordt 15 jaar.
• De proefperiode komt terug. Gedurende de eerste 6 maanden van de arbeidsovereenkomst kunnen beide partijen het contract opzeggen met een termijn van 1 week.
• De ontslagvergoeding wordt geactiveerd en voor nieuwe aanwervingen beperkt tot  maximum 52 weken.
• Flexijobs worden aangemoedigd door het verhogen van het maximum jaarinkomen van 12.000 naar 18.000 EUR. Waar geldend wordt het minimumloon opgetrokken van 17 naar 21 EUR/u. Het systeem van flexi-jobs wordt opengesteld voor alle sectoren (mogelijkheid tot opt-out door de sectoren blijft behouden).

Arbeidsduur

• Er wordt een nieuw wettelijk kader ingevoerd om bijkomende flexibiliteit op het vlak van arbeidsduur mogelijk te maken. Annualisering van de arbeidstijd of ‘accordeon’ uurroosters worden mogelijk gemaakt.
• De verplichting wordt afgeschaft dat de minimale wekelijkse arbeidsduur minstens 1/3e moet zijn van een voltijds uurrooster. Het verbod op arbeidsprestaties van minder dan 3 uur wordt behouden.
• Het verbod op nachtarbeid wordt afgeschaft, in de distributiesector en aanverwante sectoren (bv. e-commerce) zal nachtarbeid starten vanaf 24u in de plaats van 20u. (nvdr. de bepalingen rond werken op zondagen en feestdagen uit de supernota werden niet weerhouden in het regeerakkoord)
• Men herwerkt de bepalingen inzake overuren. Er wordt één aantrekkelijk systeem van 360 vrijwillige overuren ingevoerd voor alle sectoren en de huidige 360 vrijwillige overuren worden in de horecasector opgetrokken naar 450 overuren. 

Langer werkbaar werken

• De bestaande verlofrechten voor de zorg van een kind (tijdskrediet, thematisch verlof, geboorteverlof) worden samengevoegd in het zogenaamde ‘familiekrediet’, dit is een rugzakje per kind waarin de bestaande verloven geïntegreerd worden;
• De mogelijkheid wordt onderzocht om gewerkte uren tijdens trajecten met het openbaar vervoer mee te tellen voor de arbeidstijd (het “teleTREINwerk”) om zo de drukte op de wegen en in de trein beter te spreiden gedurende de dag;
• Ouderschapsverlof wordt mogelijk gemaakt voor pleegouders;

Opleiding

• Het individueel opleidingsrecht blijft behouden, maar zal herbekeken worden met meer flexibiliteit en aandacht voor kleinere ondernemingen.
• De federal learning account (FLA) wordt geschrapt en vervangen door een minder administratief belastend systeem.

Preventie en re-integratie langdurig zieken

• Er wordt werk gemaakt van een allesomvattend plan voor de preventie en re-integratie van langdurig zieken met een sterkere responsabilisering van de 5 betrokken actoren: werknemer, werkgever, arts, ziekenfonds en de regionale arbeidsbemiddelingsdienst.
• De huidige sancties voor werkgevers met te veel langdurig zieke werknemers worden vervangen door een bijdrage die gelijk is aan 30% van de RIZIV-uitkering, ten laste van de werkgever.
• De mogelijkheid om tot 3 keer per jaar een ziektedag op te nemen zonder attest, wordt hervormd zodat dit nog slechts 2 keer per jaar kan.

Einde loopbaan

• Oudere werknemers kunnen nog steeds via een landingsbaan deeltijds werken vanaf 55 jaar, maar moeten vanaf 2025 een beroepsverleden van minstens 30 jaar (35 jaar vanaf 2030) kunnen aantonen;
• Het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) zal uitdoven. Aan de verworven rechten van werknemers die momenteel in SWT zitten wordt niet geraakt, maar vanaf de datum van het regeerakkoord stopt de nieuwe instroom (met uitzondering van medisch SWT).

Varia

• De startbaanverplichting verdwijnt.
• De administratieve verplichtingen voor werkgevers bij deeltijdse arbeid worden vereenvoudigd.
• Het Expat-regime wordt aantrekkelijker gemaakt om internationaal talent aan te trekken.
• Het mobiliteitsbudget wordt hervormd en zal de bestaande tussenkomsten van de werkgever inzake woon-werk verkeer en privé-verplaatsingen van de werknemer vervangen.
• De witte kassa wordt ingevoerd in de hele horecasector, met een uitbreiding naar andere fraudegevoelige sectoren.
• De auteursrechten worden (opnieuw) hervormd, om een einde te maken aan de discriminatie van de digitale beroepen die momenteel geen gebruik kunnen maken van dit stelsel.