Wat is de impact van de technologieën die telewerk mogelijk maken op de balans privé-werk bij werknemers?

Dankzij technologie kunnen we werken waar en wanneer we willen. Voor sommige werknemers is dat een mentale last, anderen gaan er losser mee om.

‘Dit verschilt erg van werknemer tot werknemer, maar uiteindelijk worstelt iedereen ermee’, zegt Niels Gadeyne, onderzoeker aan de KU Leuven.

‘Ik heb geen harde cijfers om dit te staven, maar ik heb het gevoel dat de grens tussen werk en privé de voorbije maanden nog vager is geworden’, zegt Gadeyne.

Altijd verbonden

‘Thuis heeft iedereen min of meer de vrijheid om te werken wanneer dat het best uitkomt, maar net de technologie zorgt ervoor dat werknemers van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat met elkaar verbonden blijven. Ongeacht het moment waarop ze zelf willen werken. Zo creëren we uiteraard een context waarin het werk nooit echt volledig weg is.’

‘Voor alle duidelijkheid: voor sommige werknemers – doorgaans zij zich die zich sterk identificeren met hun werk - is dit helemaal niet problematisch. Anderen ervaren dit dan weer wel als een zware mentale belasting.’

Iedereen worstelt

‘Toen ik mijn onderzoek in 2017 afrondde, was de voornaamste conclusie dat eigenlijk iedereen worstelt met die balans. Zelfs die werknemers die een vervaging van de grenzen tussen werk en privé niet echt als problematisch ervaarden, bleken zich toch te storen aan een organisatiecultuur die hen te veel druk oplegde. Ook zij hadden het lastig met een systeem waarin er van hen verwacht wordt dat ze eigenlijk op elk moment van de dag geconnecteerd bleven.’

Vier jaar later werken we niet enkel massaal thuis, de razendsnelle doorbraak van de smartphone blijkt een game changer te zijn. Anders dan een laptop dragen we die overal mee, zodat we echt altijd en overal bereikbaar zijn.

Tweesnijdend zwaard

‘Dat klopt. In theorie zijn mails een vorm van asynchrone communicatie, waarbij van de ontvanger niet verwacht wordt dat hij elke mail ook meteen ziet of beantwoordt. In de praktijk heeft de smartphone van e-mail een vorm van synchrone communicatie gemaakt. Tegelijk biedt technologie hier ook oplossingen. Je kan als ontvanger bijvoorbeeld zelf instellen tussen welke uren je werkmails wil ontvangen.’

Volgens Gadeyne is het voor werkgevers zaak om een flexibel en empathisch beleid te voeren op dit vlak. ‘Technologie is een tweesnijdend zwaard. In Duitsland zijn er flink wat werkgevers die de toegang tot de mailaccount na de vaste werkuren afsluiten.’

Geen verplichting

Zelf vindt Gadeyne dit geen goed idee. ‘Omdat je zo ook de vrijheid die technologie ons biedt beperkt. Je moet er wel over waken dat je geen werkcultuur installeert waarbinnen iedereen zich verplicht voelt om constant geconnecteerd te blijven. Probeer vooral rekening te houden met de individuele voorkeuren van elke werknemer.’