Ik wil starten als zelfstandige in bijberoep. Met welke kosten moet ik rekening houden?

Wil je jouw maandelijkse loon verhogen door te starten als zelfstandige in bijberoep? Of werk je deeltijds en wil je op andere dagen graag je droom realiseren? Een job in bijberoep is ideaal om te proeven van het leven als zelfstandige. Bovendien geeft het je de ruimte om je idee stap voor stap uit te werken en te testen.

Wil je graag starten in bijberoep, maar voel je je nog een beetje onzeker? Caroline Delloyvan het ondernemingsloket SmartStart van Partena Professional beantwoordt een aantal veelvoorkomende vragen. Ontdek de voor- en nadelen als zelfstandige in bijberoep en welke kosten je mag verwachten. Zo maak je goed voorbereid de sprong.

Aan welke voorwaarden moet ik voldoen als zelfstandige in bijberoep?

Iedereen die minstens halftijds werkt, of tenminste 19 uur staat ingeschreven bij een werkgever, mag een zelfstandig bijberoep uitoefenen. Werk je als ambtenaar? Dan heb je mogelijk de toestemming van je werkgever nodig. Controleer dit tijdig om problemen te voorkomen. Voor wie in het onderwijs staat, gelden andere regels: bij een vaste benoeming moet je minstens 6/10e van een volledig uurrooster werken, en als contractueel minstens 5/10e van een volledig uurrooster.

Ben je werkloos en is de ondernemer in je wakker geschud? Dankzij de maatregel ‘Springplank naar zelfstandige’ kun je gedurende 12 maanden je activiteit als zelfstandige in bijberoep uitoefenen zonder dat je jouw uitkering verliest.

Voordelen als zelfstandige in bijberoep

Almaar meer mensen in België werken als zelfstandige in bijberoep. Ze doen dit vanuit hun passie of om een centje extra te verdienen. Je kunt er dan ook heel wat bij winnen:

1. Extra inkomen

Eén van de belangrijkste redenen is de financiële extra die je opbouwt met een job in bijberoep. Dit hangt deels af van je motivatie en hoeveel tijd je wenst of kunt spenderen aan je activiteit.

2. Meer afwisseling

Je werkt niet alleen voor je werkgever, maar ook voor jezelf. Dit zorgt voor extra motivatie en haalt je uit de dagelijkse sleur die je misschien ervaart op je werk.

3. Aftrekbare kosten

Je kunt de kosten die je maakt voor je bijberoep, aftrekken als beroepskosten. Het verschil tussen de winst en de beroepskosten bepaalt het inkomen waarop je belast wordt. Gebruik onze gratis checklist om te kijken welke beroepskosten aftrekbaar zijn.

4. Btw terugvorderen

Als je btw-plichtig bent, moet je een 3-maandelijkse btw-aangifte indienen en de verschuldigde btw betalen. Als zelfstandige in bijberoep mag je de btw die je betaald hebt op uitgaven terugvorderen, waardoor je minder btw moet betalen aan de overheid.

5. Weinig risico

Je kunt terugvallen op een vast voltijds of deeltijds inkomen waardoor je niet meteen het risico moet nemen om volledig als zelfstandige aan de slag te gaan. Bovendien behoud je jouw socialezekerheidsrechten die gekoppeld zijn aan je voltijdse of deeltijdse job.

Nadelen als zelfstandige in bijberoep

Naast de voordelen biedt een job in bijberoep ook enkele nadelen. Houd hier rekening mee voordat je de stap zet:

1. Veel tijd

Hoe graag je jouw activiteit ook doet, een bijberoep heeft een grote impact op je tijd. Zeker in het begin omdat je administratieve zaken en je organisatie op punt moet stellen. Waak erover dat dit geen negatieve invloed heeft op je privéleven of je andere beroepsactiviteit.

2. Geen (extra) sociale rechten

Je betaalt sociale bijdragen die louter solidariteitsbijdragen zijn. Je hebt geen recht op (extra) uitkeringen binnen de sociale zekerheid van de zelfstandigen zoals gezinsbijslag, pensioen of een faillissementsverzekering.

3. Meer belastingen

Je inkomsten uit je bijberoep komen bovenop je loon. Hierdoor kun je in een hogere belastingschijf terechtkomen en zul je meer belastingen moeten betalen. Door voor voldoende aftrekbare kosten te zorgen, kun je dit vermijden.

4. Extra kosten

Naast een extra inkomen verwerven, zul je ook extra kosten maken. Kosten die je vroeger misschien niet had: investeringen, terugkerende kosten, verplaatsingskosten, ereloon boekhouder… Veel van deze kosten zijn wel 100% of gedeeltelijk aftrekbaar.

5. Concurrentie

Je begint in bijberoep, maar de kans bestaat dat je concurrenten voltijdse zelfstandigen zijn. Zij zijn flexibeler omdat zij ook tijdens de kantooruren beschikbaar zijn. Afhankelijk van je activiteit kan dit een struikelblok zijn.

Welke kosten kan ik als zelfstandige in bijberoep inbrengen?

Uitgaven in het kader van je bijberoep kan je aftrekken van je jaaromzet. Je betaalt net zoals voltijds zelfstandigen belastingen op het verschil. Je moet elke kost kunnen bewijzen met een factuur, btw-bonnetje, onkostennota of ontvangstbewijs.

Niet alle kosten zijn 100% aftrekbaar. De zogenaamde ‘gemengde kosten’ kan je maar deels inbrengen omdat je hier ook persoonlijk van geniet, bijvoorbeeld je wagen, internetabonnement…

Ten slotte zijn er kosten die eerder worden gezien als een investering. De kost hiervan spreid je over meerdere jaren en schrijf je af. Je hebt een laptop gekocht van € 1.500 die je over 3 jaar wil afschrijven? Dan bedraagt de fiscale afschrijving ieder jaar € 500, 3 jaar lang.

Beroepskosten die 100% fiscaal aftrekbaar zijn:

• Kosten met betrekking tot je kantoor zoals intresten op je lening, huur, verwarming… alsook herstellingen
• Kantoorbenodigdheden
• Telefoon- en internetkosten
• Portkosten
• Sociale bijdragen
• Inschrijvingskost in de KBO
• Ereloon boekhouder
• Bijdragen Vrij Aanvullend Pensioen (VAP)

Beroepskosten die gedeeltelijk aftrekbaar zijn:

• Restaurantkosten (69% van het totaalbedrag, exclusief btw)
• Representatiekosten zoals relatiegeschenken (50%)
• Brandstof (75%)
• Wagen (75% voor eenmanszaken, en tussen de 50% en 100% voor vennootschappen)

Investeringen die je over meerdere jaren afschrijft:

• Laptop of computer
• Wagen
• Machines
• …

Welke kosten betaal je als zelfstandige in bijberoep?

Twijfel je om zelfstandige in bijberoep te worden omdat de kosten je afschrikken? Natuurlijk hangt dit af van hoeveel je factureert en hoeveel beroepskosten je moet maken. Toch valt dit voor een bijberoep goed mee.

1. Inschrijvingskost in de KBO

Dit is een eenmalige kost van € 101,00 en 100% fiscaal aftrekbaar.

2. Aansluiting bij verzekeringsfonds

Om je sociale zekerheid als zelfstandige in bijberoep in orde te brengen, moet je je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. De inschrijving is gratis.

3. Btw-aanvraag

Tot € 25.000 omzet ben je niet btw-plichtig. Denk je toch meer omzet te draaien op jaarbasis? Dan moet je een btw-nummer aanvragen. Dit is een eenmalige kost van € 59,09 exclusief btw en 100% fiscaal aftrekbaar.

4. Sociale bijdragen

De sociale bijdragen zijn afhankelijk van je netto belastbaar inkomen of je winst. Dit is het verschil tussen je omzet en je kosten, en daarvan 20,5%. Je betaalt ieder kwartaal sociale bijdragen. De forfaitaire minimumbijdrage per kwartaal is voor een zelfstandige in bijberoep € 96,99 voor het 1e jaar. Dit valt dus goed mee, tenzij je zaak plots piekt en je bijdragen sterk stijgen. Dan is de overstap naar zelfstandige in hoofdberoep misschien wel de overweging waard.

5. Btw

In de meeste gevallen zal je als zelfstandige in bijberoep je klanten btw aanrekenen. Je betaalt zelf ook btw op bijvoorbeeld materiaal en diensten voor je zaak. Ieder kwartaal dien je een btw-aangifte in waarin je de ontvangen en betaalde btw aangeeft. Het verschil tussen de btw die je ontving en de btw die je zelf betaalde, stort je door aan de btw-administratie.

6. Provincie- en gemeentebelasting

Ook in bijberoep betaal je provincie- en gemeentebelasting. Beide belastingen zijn afhankelijk van je woonplaats en het type van je activiteit. Voor de gemeentebelasting informeer je je best bij de financiële dienst van jouw gemeente omdat deze belasting erg kan verschillen van gemeente tot gemeente.

Heb ik als zelfstandige in bijberoep een boekhouder nodig?

Als zelfstandige in bijberoep is de verplichte administratie veel eenvoudiger. Onder een bepaald bedrag ben je zelfs vrijgesteld van btw-heffing en de kwartaalaangiften ervan. Toch is het als zelfstandige in bijberoep aangewezen om een boekhouder onder de arm te nemen.

Een boekhouder zorgt er niet alleen voor dat alles correct wordt doorgegeven aan de fiscus, hij helpt je ook kosten te besparen. Aarzel niet om hiernaar te vragen alvorens je met een boekhouder in zee gaat.

Klaar om te starten in bijberoep?

In enkele eenvoudige stappen breng je jouw inschrijving in orde via het digitale ondernemersloket SmartStart Online van Partena Professional. Je kan je bedrijf inschrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO), je btw-nummer aanvragen of je aansluiten bij Compass, het sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen van Partena Professional.