Welke rechtsvorm kiezen voor je onderneming?

Wil je graag een onderneming starten? Dan moet je allereerst je statuut als zelfstandige kiezen, daarna de rechtsvorm en uiteindelijk het type onderneming (indien van toepassing) waaronder je wil beginnen. 

Moet je nog beslissen onder welke bedrijfsvorm (en dus welke rechtsvorm) je je bedrijf gaat starten? Wij helpen je de knoop door te hakken. 

Start je onderneming in enkele klikken

Via ons digitale ondernemingsloket kun je je onderneming snel en eenvoudig oprichten. 

Ik wil starten

Welke rechtsvorm kies je? 

Wil je een onderneming oprichten, dan kan je dat doen als natuurlijke persoon of met een rechtspersoon. Beide vormen hebben hun eigen specifieke kenmerken: aan jou om te beslissen welk kenmerken het beste bij jouw situatie passen. 

De natuurlijke persoon of eenmanszaak 

Een eerste optie is om een eenmanszaak op te richten. Dit is de meest gekozen rechtsvorm voor zelfstandigen. 

Een eenmanszaak oprichten doe je als natuurlijke persoon: 

  • Er is geen verschil tussen jou en je onderneming; jij bent de onderneming

  • Er zijn weinig formaliteiten en startkosten

  • Je bent persoonlijk en onbeperkt aansprakelijk voor eventuele schulden

Richt je een eenmanszaak op als natuurlijke persoon, dan kun je – afhankelijk van de groei van je onderneming – in de toekomst toch nog kiezen om een rechtspersoon op te richten. Dit kan je doen via ons ondernemingsloket

De rechtspersoon of vennootschap 

Een tweede optie is om een vennootschap op te richten: 

  • Vennootschappen bieden een betere persoonlijke bescherming voor de oprichters

  • Vennootschappen vallen onder een fiscaal gunstiger regime

  • Vennootschappen hebben betere groei- en ontwikkelingsmogelijkheden

  • Bij vennootschappen komen meer procedures en kosten kijken 

De voor- en nadelen van beide rechtsvormen 

  Natuurlijk persoon Rechtspersoon
Voordelen
  • Snellere besluitvorming
  • Geen minimumkapitaal vereist
  • Vrij eenvoudige en goedkope opstart
  • Vrij eenvoudige boekhouding
  • Beperkte persoonlijke aansprakelijkheid
  • Voordeliger eigen fiscaal statuut
  • Kleiner eigen financieel risico
Nadelen
  • Onbeperkte persoonlijke aansprakelijkheid
  • Alle opbrengsten van de zaak zijn onderworpen aan de personenbelasting
  • Overdracht is moeilijker dan bij een vennootschap
  • Financiële risico's zijn volledig voor eigen rekening
  • De opstartprocedure is ingewikkelder en duurder
  • Verplicht opstellen van een authentieke akte bij een notaris voor de meeste vennootschappen
  • Meer boekhoudkundige en administratieve verplichtingen
  • Minder soepele werking door vaste procedures bij de besluitvorming in vele gevallen

De verschillende vennootschapsvormen

In mei 2019 werd het vennootschapsrecht hervormd. Een van de grootste veranderingen na de hervorming was de drastische vermindering van het aantal vennootschapsvormen. Er zijn nu vijf basisvormen

Hieronder vind je een overzicht van de basisvormen en hun specifieke kenmerken

Type vennootschap Akte Aantal oprichters Startkapitaal Financieel plan vereist Oprichtingskosten
BV Notariële akte Kan worden opgericht door een enkele aandeelhouder Geen kapitaal vereist maar wel voldoende eigen startkapitaal Ja
  • Notariskosten: +/- € 1.000,00
  • Inschrijving KBO: € 105,50
CV Notariële akte Minimum 3 aandeelhouders Geen kapitaal vereist maar wel voldoende eigen startkapitaal Ja
  • Notariskosten: +/- € 1.000,00
  • Inschrijving KBO: € 105,50
NV Notariële akte Kan worden opgericht door een enkele aandeelhouder Minimum € 61.500,00  Ja
  • Notariskosten: +/- € 1.000,00
  • Inschrijving KBO: € 105,50
Vennootschap onder firma Notariële akte of onderhandse akte Minimum 2 vennoten Geen kapitaal vereist Nee

Notariële akte:

  • Notariskosten: +/- € 1.000,00
  • Inschrijving KBO: € 105,50

Onderhandse akte:

  • Kosten van publicatie in het Belgisch Staatsblad: € 335,41
  • Inschrijving KBO: €105,50
Commanditaire vennootschap Notariële akte of onderhandse akte Minimum 2 vennoten Geen kapitaal vereist Nee

Notariële akte:

  • Kosten van publicatie in het Belgisch Staatsblad: € 335,41
  • Inschrijving KBO: € 105,50

 

Het minimumaantal vennoten, het al dan niet verplichte startkapitaal, de al dan niet verplichte tussenkomst van een notaris en de mate waarin je persoonlijk aansprakelijk bent zijn bepalend voor de keuze van je vennootschapsvorm.

Wil je alleen een vennootschap oprichten? Dan kies je sowieso voor een bv of nv.

Wat met vennootschappen die voor de hervorming van 2020 werden opgericht? 

Het sinds 1 januari 2020 hervormde vennootschapsrecht is ook van toepassing op vennootschappen die eerder werden opgericht. Zij moeten zich voor 1 januari 2024 naar het nieuwe vennootschapsrecht schikken. Dit betekent statuten aanpassen en eventueel ook de rechtsvorm aanpassen (als deze door de hervorming werd gesupprimeerd). 

Als vennootschappen geen actie ondernemen om zich naar het hervormde vennootschapsrecht te schikken, zullen hun statuten en vennootschapsvormen vanaf 1 januari 2024 automatisch worden aangepast. 

Wil je een onderneming starten, dan is het cruciaal om de juiste keuze te maken naargelang je situatie en ambities. Aarzel niet om je accountant hierover aan te spreken of een afspraak te maken met een van onze experts in een vestiging van Partena Professional in je buurt. Zij helpen je graag verder met persoonlijk advies. 

Wil je graag persoonlijk advies van onze experts?

Onze experts staan je graag bij met raad en daad om de voor jou gepaste rechtsvorm te helpen kiezen.

Maak een afspraak

Start je onderneming in enkele klikken

Via ons digitale ondernemingsloket kun je je onderneming snel en eenvoudig oprichten. 

Ik wil starten