De ultieme gids voor flexi-jobs in 2024: wat je moet weten

Het flexi-jobstatuut biedt werkgevers de mogelijkheid om op flexibele wijze tijdelijke werkkrachten aan te nemen. Oorspronkelijk in 2015 geïntroduceerd voor de horecasector, werd het statuut in 2018 uitgebreid naar enkele andere sectoren. Sindsdien kunnen ook gepensioneerden gebruikmaken van het flexi-jobstatuut. In 2023 werden nog meer sectoren toegevoegd. Vanaf 1 januari 2024 is het systeem van flexi-jobs verder uitgebreid en werden er bovendien een aantal extra formaliteiten ingevoerd om zo misbruik te voorkomen. Dit statuut wordt echter steeds populairder waardoor het de ideale tijd is om dit eens verder toe te lichten.  

Wat is een flexi-job en hoe werkt het?

De flexi-job is een tewerkstellingsvorm die een persoon die in principe al werkt, de kans geeft om bij een andere werkgever bij te verdienen tegen gunstige voorwaarden. 

Er moeten echter wel aan een aantal voorwaarden en formaliteiten worden voldaan om te kunnen werken met een flexi-job overeenkomst. 

Het gebruik van flexi-jobs wordt in eerste instantie al beperkt op het niveau van de sector. Men moet als werkgever namelijk behoren tot een sector waarin het mogelijk is om met flexi-jobs te werken. We geven hier voorbeelden waar het gebruik van de flexi-job populair is zoals vb. pc 302 (horeca), pc 201 (zelfstandige kleinhandel), pc 322 (uitzendsector), … . Je kan een huidig overzicht van sectoren die gebruik kunnen maken van flexi-jobs terugvinden in volgend document. 

Om te kunnen werken als flexi-jobber moet men bovendien voldoen aan volgende voorwaarden:

• een hoofdactiviteit hebben (niet van toepassing op gepensioneerden,zie hierna), d.w.z. een tewerkstelling gelijk aan minstens 4/5e van een voltijdse tewerkstelling, tijdens het 3de kwartaal voorafgaand aan dat van de flexi-job bij een andere werkgever dan die waarbij de flexi-job zal worden uitgevoerd;
• Hiernaast mag men ook niet als flexi-job werken bij dezelfde werkgever waar men reeds in hetzelfde kwartaal werd tewerkgesteld onder een andere arbeidsovereenkomst (sinds 1 januari 2024);
• Verbod om als flexi-job te worden tewerkgesteld bij dezelfde werkgever waar men zich nog bevindt  ineen lopende opzegtermijn of een periode die gedekt is door een verbrekingsvergoeding;
• Men mag ook niet tewerkgesteld worden als flexi-job bij dezelfde gebruiker als waar men reeds als uitzendkracht werkt;
• Men voorziet bovendien in een wachtperiode. Zo mag men geen flexi-job uitoefenen in de kwartalen T en T+1 als hij in kwartaal T-4 voltijds gewerkt heeft en daarna in kwartaal T-3, zijn arbeidsduur verminderd heeft naar een 4/5de tewerkstelling (sinds 1 januari 2024);
• Het is ook expliciet verboden om een flexi-job uit te oefenen bij een werkgever indien men reeds tewerkgesteld is bij  een verbonden onderneming voor een tewerkstelling van minstens 4/5de vb. dochter en moedervennootschap (sinds 1 januari 2024).

Er gelden dus wel wat beperkingen die concreet moeten worden nagekeken vooraleer men een flexi-job wenst tewerk te stellen.

Het belang van correcte overeenkomsten bij flexi-jobs

Elke tewerkstelling als flexi-job moet hiernaast gedekt zijn door twee overeenkomsten: een raamovereenkomst en een arbeidsovereenkomst. 

De raamovereenkomst drukt enkel de intentie van de partijen uit om over te gaan tot een tewerkstelling als flexi-job en regelt de basisvoorwaarden waaronder dat zal gebeuren. De raamovereenkomst moet worden opgesteld voor de aanvang van de eerste flexi-jobovereenkomst en moet ook schriftelijk worden opgesteld. 

De arbeidsovereenkomst voor een flexi-job kan voor een voltijdse of deeltijdse betrekking worden gesloten en is van bepaalde duur. Voor flexi-jobs is echter het verbod met werken met opeenvolgende overeenkomsten van bepaalde duur niet van toepassing. Men heeft dus de mogelijkheid om te werken met opeenvolgende overeenkomsten van bepaalde duur. 

De flexi-jobovereenkomst kan zowel mondeling of voorafgaandelijk schriftelijk worden gesloten. De vorm van de overeenkomst heeft wel gevolgen voor de Dimona. Indien de arbeidsovereenkomst schriftelijk werd vastgelegd moet een Dimona per overeenkomst en per kwartaal worden uitgevoerd. Indien de arbeidsovereenkomst daarentegen mondeling werd gesloten moet een dag-Dimona worden uitgevoerd.

Flexi-job: Loon, RSZ-bijdrage en bedrijfsvoorheffing

Als flexi-job heeft men recht op het basisloon, met uitzondering van PC nr. 302 (in het hotelbedrijf wordt een specifiek uurloon voorzien van 11,41 euro, bedrag sinds 1 mei 2024), dat minstens gelijk moet zijn aan het baremieke bruto-uurloon dat van toepassing is op de functie die de flexi-jobwerknemer uitoefent. Of, bij gebrek daaraan, het GMMMI per uur voorzien in cao nr. 43. 

Er geldt bovendien een maximumloon voor flexi-jobs: het bedrag van het flexiloon (incl. premies, vergoedingen en voordelen) mag niet meer bedragen dan 150% van het basisminimumloon.

Als flexi-job valt men niet onder de gewone regeling van vakantie. Elke prestatie die wordt verricht in het kader van een flexi-job geeft wel recht op een flexivakantiegeld dat 7,67% bedraagt en moet worden berekend op het toegekende flexiloon.

Een groot voordeel van deze tewerkstelling is dat het loon van de flexi-jobber niet onderworpen is aan gewone sociale zekerheidsbijdragen of bedrijfsvoorheffing (vrijstelling beperkt tot 12.000 euro per jaar voor niet-gepensioneerden flexi-jobbers). Er is enkel een bijzondere werkgeversbijdrage van 28% verschuldigd op dit loon. 

Verplichte registratie en Dimona-aangifte

Voor flexi-jobs dient men een Dimona met type FLX in te geven. Vervolgens controleert de RSZ of er voldaan is aan bepaalde voorwaarden om een flexi-job te mogen uitvoeren (minimale prestatievereiste enz.). Het resultaat van de evaluatie levert een notificatie “OK” of “NOT OK” op.

Los van de verplichting om een Dimona-aangifte te doen, moet de werkgever die een beroep doet op werknemers om een flexi-job uit te oefenen, gebruik maken van een systeem dat voor elke afzonderlijke werknemer het juiste tijdstip van begin en einde van de prestatie registreert en bijhoudt.

Dit dient te gebeuren via het geregistreerd kassasysteem, systeem van tijdsopvolging of via een alternatief systeem van dagelijkse aanwezigheidsregistratie dat op de portaalsite van de RSZ ter beschikking van de werkgevers wordt gesteld. Voor flexi-jobs aangegeven via een dagelijkse Dimona aanvaardt de RSZ dat de vermelding van begin- en einduur in de Dimona volstaat om te voldoen aan de registratieplicht.

Wat zijn de regels op vlak van arbeidsduur bij flexi-jobs?

Als flexi-jobber is men onderworpen aan dezelfde regels omtrent arbeidsduur als gewone werknemers en is men dus ook onderworpen aan de regels rond minimale arbeidsduur per prestatie en per week.

Indien men werkt met een variabel deeltijds uurrooster gelden er wel enkele versoepelingen voor flexi-jobs. De werkgever is zo niet verplicht om de bepalingen met betrekking tot de registratie van de afwijkingen op de variabele uurroosters na te leven.  Bovendien kunnen de variabele arbeidstijden liggen buiten de roosters die zijn opgenomen in het arbeidsreglement. 

Hoe eindigt een flexi-job overeenkomst?

Een flexi-jobovereenkomst is een contract van  bepaalde duur, waardoor de overeenkomst automatisch een einde neemt bij het verstrijken van de overeengekomen termijn. 

Ingeval van een voortijdig beëindiging van een flexi-job overeenkomst gelden er geen specifieke verkorte opzeggingstermijnen maar moeten de algemene regels omtrent de beëindiging van een contract van bepaalde duur worden toegepast. 

Flexi-jobs voor gepensioneerden: soepelere voorwaarden

Vanaf 1 januari 2018 zijn flexi-jobs permanent toegankelijk voor gepensioneerden, want ze moeten in tegenstelling tot niet-gepensioneerde sinds dan geen hoofdactiviteit meer bewijzen. Op die manier kunnen ze gemakkelijker een extra inkomen verwerven. Het schrappen van de hoofdactiviteit was dan ook noodzakelijk om flexi-jobs toegankelijk te maken voor gepensioneerden.

Bovendien geldt ook de grens van 12.000 euro per jaar niet voor gepensioneerde flexi-jobbers. Indien ze deze grens overschrijden, zal men dus bij overschrijding op basis van deze bepaling niet onderworpen zijn aan bedrijfsvoorheffing.  

Elk soort pensioen in de eerste pensioenpijler komt in aanmerking:

• pensioen als ambtenaar, werknemer, zelfstandige…
• pensioen op wettelijke pensioenleeftijd, vervroegd pensioen…
• rustpensioen, overlevingspensioen…
• pensioen ten laste van een Belgische of een buitenlandse pensioeninstelling 

 met uitzondering van de overgangsuitkering (d.i. de tijdelijke uitkering aan de overlevende huwelijkspartner die niet de leeftijd heeft bereikt voor een overlevingspensioen).

Het statuut van gepensioneerde wordt gecontroleerd bij registratie van de Dimona voor de flexi-job.

In de praktijk hebben we 2 groepen gepensioneerde werknemers:

1. personen op wettelijke pensioenleeftijd = personen van minstens 65 jaar op het ogenblik van de (aanvang van de) flexi-job. Voor deze groep volstaat de leeftijdsvoorwaarde: voor een flexi-job zijn ze “gepensioneerd” zelfs als ze hun wettelijk pensioen (nog) niet effectief opnemen;
2. vervroegd gepensioneerden = personen jonger dan 65 jaar op het ogenblik van de (aanvang van de) flexi-job. 

Deze personen moeten in het tweede voorafgaande kwartaal effectief aanwezig zijn als “gepensioneerde” in het pensioenkadaster. De validatie via het pensioenkadaster van het tweede voorafgaande kwartaal zorgt voor een lacune in de regel dat de hoofdactiviteit wegvalt. Vervroegd gepensioneerden jonger dan 65 kunnen in de eerste twee kwartalen van hun pensionering geen beroep doen op het pensioenkadaster, en zullen een 4/5e tewerkstelling moeten bewijzen in het derde voorafgaande kwartaal om een flexi-job te kunnen uitvoeren.

Kort samengevat

Flexi-jobs bieden werknemers een flexibele manier aan om extra inkomsten te genereren binnen specifieke sectoren. Hoewel het statuut sinds de introductie in 2015 aanzienlijk is uitgebreid, moeten zowel werkgevers als werknemers aan strikte voorwaarden en formaliteiten voldoen om misbruik te voorkomen. Dit geldt met name sinds de recente wijzigingen in 2024, die de regels verder hebben aangescherpt. Het naleven van de juiste procedures, zoals het opstellen van de nodige overeenkomsten en het correct registreren via Dimona, is essentieel om wettelijk in orde te zijn. Flexi-jobs blijven echter een aantrekkelijke optie, vooral voor gepensioneerden die zonder bijkomende beperkingen willen bijverdienen.