Preventie van psychosociale risico's op het werk: actiemiddelen (1)

In het kader van de preventie van
psychosociale risico's op het werk kan de werknemer die psychische schade meent
te ondervinden, die al dan niet kan gepaard gaan met lichamelijke schade ten
gevolge van psychosociale risico's op het werk, waaronder met name geweld,
pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk, sinds 1 september 2014 gebruik maken van nieuwe procedures.

Concreet heeft deze werknemer de mogelijkheid:

• ofwel zich rechtstreeks te richten
  tot de werkgever/een lid van de hiërarchische lijn/een lid van het comité voor
  preventie en bescherming op het werk (CPBW)/een vakbondsafgevaardigde;
• ofwel, in het kader van de interne
  procedure, een informele of een formele psychosociale interventie te vragen;
• ofwel zich te wenden tot de
  directie toezicht op het welzijn op het werk;
• ofwel een vordering in te stellen
  voor het bevoegde rechtscollege

met dien verstande dat in principe voorrang
moet worden gegeven aan de interne procedure.

In deze Infoflash krijgt u een beknopte beschrijving van de eerste
stappen in het verloop van de interne
procedure.

De andere stappen komen aan bod in een
volgende Infoflash.

Herhaling!
Het arbeidsreglement dient aangepast te worden tegen
uiterlijk 28 februari 2015 en moet het volgende vermelden:

• de procedures die rechtstreeks
  toegankelijk zijn voor de werknemer die meent schade te ondervinden;
• de gegevens van de
  preventieadviseur psychosociale aspecten of de dienst voor preventie en
  bescherming op het werk waarvoor deze adviseur zijn opdrachten uitvoert en, in
  voorkomend geval, deze van de vertrouwenspersoon.

=>
Bestel de bijlage
bij het arbeidsreglement met daarin deze nieuwe bepalingen.

De werknemer die psychische schade meent te
ondervinden, die al dan niet kan gepaard gaan met lichamelijke schade ten
gevolge van psychosociale risico's op het werk, waaronder met name geweld,
pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk, kan ervoor kiezen gebruik
te maken van de interne procedure. Die verloopt dan als volgt (zie schema 1).

1. Voorafgaande fase.
2. Keuze van de werknemer tussen:
   • een verzoek tot informele
     psychosociale interventie bij de vertrouwenspersoon of de preventieadviseur
     psychosociale aspecten;
   • of een verzoek tot formele
     psychosociale interventie bij de preventieadviseur psychosociale aspecten.
3. (indien verzoek tot formele
   psychosociale interventie) Aanvaarding of weigering van het verzoek tot formele
   psychosociale interventie door de preventieadviseur psychosociale aspecten.
4. (indien verzoek tot formele
   psychosociale interventie) Wanneer het verzoek tot formele psychosociale
   interventie aanvaard is en naargelang de situatie die de werknemer-verzoeker
   beschrijft hoofdzakelijk betrekking heeft op risico's die een collectief of
   individueel karakter vertonen, betreft het:
   • een verzoek met een hoofdzakelijk
     collectief karakter (zie schema 2);
   • of een verzoek met een
     hoofdzakelijk individueel karakter, desgevallend voor feiten van geweld,
     pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk (zie schema in een volgende
     Infoflash).

Opgelet!

• De preventieadviseur psychosociale
  aspecten en de vertrouwenspersoon kunnen betrokken worden bij de concrete
  uitwerking van de interne procedure. De procedure wordt opgesteld na het
  akkoord van het CPBW of, bij gebrek hieraan, van de vakbondsafvaardiging of,
  bij gebrek hieraan, van de werknemers. Indien geen akkoord wordt bereikt en
  voor hij een beslissing neemt, moet de werkgever het advies vragen van de
  directie toezicht op het welzijn op het werk mits de modaliteiten worden
  nageleefd waarin het Koninklijk Besluit van 10 april 2014 betreffende de
  preventie van psychosociale risico's op het werk voorziet.
• De werknemer raadpleegt de
  vertrouwenspersoon of de preventieadviseur psychosociale aspecten tijdens de
  werkuren of wanneer de gewoonlijke organisatie van de werktijd het niet
  toelaat, buiten de werkuren indien een collectieve arbeidsovereenkomst of, bij
  gebrek hieraan, het arbeidsreglement hierin voorziet.
• Als een werknemer van een externe
  onderneming die doorlopend activiteiten uitvoert binnen een onderneming, meent
  het voorwerp te zijn van geweld of pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op
  het werk door een werknemer van die onderneming, dan kan hij een beroep doen op
  de interne procedure van de werkgever bij wie de activiteiten uitgevoerd
  worden.

Wordt vervolgd…

Bronnen:
wet van 28 februari 2014 tot aanvulling van de wet van 4 augustus 1996
betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk wat de
preventie van psychosociale risico’s op het werk betreft, waaronder met name
geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk, Belgisch
Staatsblad van 28 april 2014; Koninklijk Besluit van 10 april 2014 betreffende
de preventie van psychosociale risico's op het werk, Belgisch Staatsblad van 28
april 2014; website van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg,
rubriek ‘Thema's/Welzijn op het werk/Psychosociale risico's’ (www.werk.belgie.be).

Auteur: Catherine Mairy

08/10/2014