“Kleine statuten” vanaf 2020: nieuwe dimonaplicht!

Vanaf 2020 wordt de arbeidsongevallenwet uitgebreid tot de “kleine statuten”, dat is de verzamelnaam voor allerlei stages zonder onderwerping aan de sociale zekerheid. Dat heeft een belangrijke impact op de aangifte dimona.

Arbeidsongevallen en kleine statuten

Door de overheveling van de bevoegdheid onderwijs naar de regio’s (6e staatshervorming)  is de combinatie leren & werken de laatste jaren in sneltempo uitgebreid met allerlei nieuwe systemen, niet onderworpen aan sociale zekerheid en evenmin aan de arbeidsongevallenreglementering. Nu vallen deze personen terug op de regeling eigen aan hun specifiek statuut en intussen zijn er evenveel vergoedingsregelingen ontstaan als er soorten opleidingen zijn, met rechtsonzekerheid voor alle betrokkenen.

Vanaf 2020 voorziet de wetgever voor deze kleine statuten een algemene en coherente dekking, via integratie in de Arbeidsongevallenwet.  Alle noodzakelijke informatie moet de verzekeraars bereiken via de uitbreiding van de gegevens in dimona.

Welke opleidingen?

De kleine statuten zijn combinaties arbeid/opleiding, waarbij er:

• arbeidsprestaties worden verricht buiten de onderwijs- of opleidingsinstelling;
• in het kader van een opleiding tot betaalde arbeid;
• en zonder dat deze arbeidsprestaties leiden tot een onderwerping als gewone werknemer of leerling

Voorbeelden: individuele beroepsopleiding (IBO), beroepsinleving (BIO of BIS), opleidingstrajecten voor werkzoekenden, praktijkstages om een diploma te behalen, …

Wie is de verzekeringsplichtige “werkgever”?

 De reglementering duidt voor elke stage/opleiding de verzekeringsplichtige “werkgever” aan, dat is ofwel de stagegever (= de onderneming die de stage op de werkvloer organiseert) ofwel de opleidingsinstelling (= VDAB, Actiris, Forem, vormingcentrum, centrum voor beroepsopleiding, onderwijsinstelling, …).

De verzekeringsplichtige wordt tgv. persoon in opleiding verantwoordelijk voor:

• de aangifte in dimona
• het afsluiten van de verzekering arbeidsongevallen
• de aangifte van arbeidsongevallen

De stagegever is slechts verzekeringsplichtig voor een beperkte groep aan opleidingen:

Vergoedingsregeling arbeidsongevallen

 In de verzekering arbeidsongevallen wordt elk van deze opleidingsvormen gekoppeld aan ofwel een algemeen statuut met garanties analoog aan deze van SZ-onderworpen leerlingen, ofwel een beperkt statuut.

Het beperkt statuut betekent in grote lijnen:

• enkel dekking voor het gedeelte met arbeidsprestaties (niet voor het gedeelte opleiding);
• enkel dekking blijvende ongeschiktheid/overlijden, geen dekking tijdelijke ongeschiktheid;
• tussenkomst in geneeskundige verzorging beperkt tot het remgeld;
• basisloon voor berekening van de vergoeding blijvende ongeschiktheid/overlijden op basis van het GMMI

De nieuwe “full” dimona

 Voor de verzekering van de kleine statuten heeft Fedris volgende gegevens nodig, vanaf 1 januari 2020 verplicht in dimona:

1. periode begin en einde stage
2. type stagiair (IVT, TRI of STG)
3. aard van de tewerkstelling: arbeider/bediende
4. risicoklasse arbeidsongevallen
5. statuut in de verzekering arbeidsongevallen: algemeen (F1) of beperkt (F2)

Vanaf wanneer?

De integratie in de Arbeidsongevallenwet loopt vanaf 1 januari 2020, voor de arbeidsongevallen overkomen vanaf deze datum.

Dit betekent dat alle “kleine” statuten vanaf 1 januari 2020 met hun noodzakelijke gegevens aanwezig moeten zijn in dimona, ongeacht de aanvangsdatum van de opleiding.

Voor “kleine statuten” met een actieve dimona op 31 december 2019 is de actie de volgende:

• lopende dimona “OUT” op 31 december 2019
• nieuwe dimona “IN” op 1 januari 2020 met alle verplichte gegevens. Het type stage blijft hetzelfde indien IVT of TRI,  type DWD wordt STG.

Bron:  Wet van 21 december 2018 houdende diverse bepalingen in sociale zaken (art. 1-24) en Koninklijk Besluit van 29 juli 2019 tot uitvoering van afdeling 1, hoofdstuk 2 van de Wet van 21 december 2018.