Economische werkloosheid voor bedienden: cao nr. 159 verlengd door cao nr. 172

Om een vereenvoudigde toegang tot tijdelijke werkloosheid om economische redenen voor de bedienden te behouden, heeft de Nationale Arbeidsraad de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) nr. 172 gesloten.

Deze overeenkomst verlengt de cao nr. 159, die van kracht is tot en met 30 juni 2023.

De cao nr. 172 is gesloten voor een bepaalde tijd, van 1 juli 2023 tot en met 30 juni 2025.

Wat is het doel van de cao nr. 172?

Wanneer een onderneming in moeilijkheden, voor haar bedienden, een beroep wil doen op het stelsel van tijdelijke werkloosheid bij gebrek aan werk wegens economische oorzaken, moet ze met name gebonden zijn door een cao (in de sector of de onderneming) of door een ondernemingsplan.

Als ze niet aan deze voorwaarde voldoet, kan de onderneming zich beroepen op de cao nr. 172 om economische werkloosheid voor bedienden in te voeren.

We gaan hieronder dieper in op de cao nr. 172.

Bedoelde ondernemingen 

Er kan een beroep gedaan worden op de cao nr. 172 door de onderneming in moeilijkheden die niet gebonden is door een cao in de sector, een cao in de onderneming of een door de commissie ‘ondernemingsplannen’ goedgekeurd ondernemingsplan tot vaststelling van een regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en/of een regeling van gedeeltelijke arbeid bij gebrek aan werk wegens economische oorzaken voor bedienden.

Ter herinnering, een onderneming in moeilijkheden is een onderneming die geconfronteerd wordt met een van de volgende situaties:

• de onderneming (in de zin van de juridische entiteit) kent een substantiële daling van minimum 10 % van de omzet, de productie of de bestellingen in één van de vier kwartalen voorafgaand aan de aanvraag tot invoering van de economische werkloosheid, vergeleken met hetzelfde kwartaal van een van de twee kalenderjaren die de aanvraag voorafgaat;
• de onderneming (in de zin van de technische bedrijfseenheid, juridische entiteit of vestigingseenheid) kent, tijdens het kwartaal voorafgaand aan het kwartaal waarin het formulier C106A wordt verstuurd, een aantal dagen economische werkloosheid voor haar arbeiders van ten minste 10 % van het globaal aantal (arbeiders en bedienden) aan de RSZ aangegeven dagen;
• de minister van Werk erkent de onderneming als onderneming in moeilijkheden, op basis van onvoorziene omstandigheden die, op korte termijn een substantiële daling van de omzet, de productie of het aantal bestellingen tot gevolg hebben gehad.

Opgelet!

• De cao nr. 172 doet geen afbreuk aan de bestaande cao’s (in de sector/de onderneming) op dit gebied en aan de door de commissie ‘ondernemingsplannen’ goedgekeurde ondernemingsplannen.
• Voor activiteitssectoren en ondernemingen waar geen andersluidende bepalingen zijn overeengekomen, blijft de mogelijkheid bestaan om een cao of ondernemingsplan uit te werken.

Behoud van de maximaal toegestane duur

De cao nr. 172 wijzigt de maximaal toegestane duur  van de economische werkloosheid niet.

Ter herinnering, de maximale duur van de economische werkloosheid per kalenderjaar is vastgesteld:

• op 16 kalenderweken in geval van de volledige schorsing van de arbeidsovereenkomst;
• op 26 kalenderweken in geval van de regeling van gedeeltelijke arbeid met ten minste twee arbeidsdagen per week.

Opgelet! De begin- en einddatum van de periode van economische werkloosheid moeten gedurende de geldigheidsduur van de cao nr. 172 vallen.

Behoud van de voorafgaande formaliteiten

De cao nr. 172 wijzigt niets aan de formaliteiten die de werkgever moet vervullen vóór de bedienden economisch werkloos worden gesteld.

Ter herinnering, de werkgever moet met name:

• het formulier C106A naar de RVA verzenden ten minste 14 dagen vóór de eerste mededeling ‘schorsing bedienden wegens werkgebrek’ (d.w.z. ten minste 14 dagen voor de voorafgaande mededeling) ;
• een kopie van deze kennisgeving aan de ondernemingsraad of, bij gebrek hieraan, aan de vakbondsafvaardiging bezorgen op de dag zelf van de verzending;
• de bedienden op de hoogte brengen, via aanplakking in de lokalen van de onderneming of via een schriftelijke individuele kennisgeving, van de invoering van de economische werkloosheid, ten minste 7 dagen voor de voorziene eerste dag van economische werkloosheid;
• de mededeling van de aanplakking of van de individuele kennisgeving overmaken aan de RVA op de dag zelf van die aanplakking of kennisgeving (= voorafgaande mededeling);
• de economische redenen die de invoering van de tijdelijke werkloosheid rechtvaardigen, meedelen aan de ondernemingsraad of, bij gebrek daaraan, aan de vakbondsafvaardiging, op de dag van de aanplakking of individuele kennisgeving;
• de eerste effectieve dag van economische werkloosheid van de maand aan de RVA meedelen en dit (in principe) op de eerste dag werkloosheid.

Toeslag ten laste van de werkgever

Een werkgever die een beroep doet op de cao nr. 172 is aan de economisch werkloos gestelde bediende een aanvullende vergoeding van 6,22 EUR (op 01.07.2023) per dag werkloosheid verschuldigd.

Opgelet! Deze aanvullende vergoeding is minstens gelijkwaardig aan:

• de aanvullende vergoeding toegekend aan de arbeiders van dezelfde werkgever en/of het paritair comité waaronder de werkgever ressorteert die werkloosheidsuitkeringen wegens tijdelijke werkloosheid om economische redenen genieten en tewerkgesteld zijn in dezelfde onderneming of,
• bij ontstentenis van dergelijke arbeiders, de aanvullende vergoeding voorzien door het paritair comité waaronder de onderneming zou ressorteren indien ze arbeiders zou tewerkstellen.

Instructies van de RVA

Als de werkgever na 30 juni 2023 gebruik wil blijven maken van economische werkloosheid voor bedienden op basis van de cao nr. 172, hoeft hij geen nieuw formulier C106A in te dienen als hij zich tot die datum gebaseerd heeft op de cao nr. 159.

Hebt u vragen over de invoering of de verlenging van economische werkloosheid voor de bedienden in uw onderneming? Neem dan zeker contact op met onze Legal Partners via legalpartners@partena.be.

Bronnen: Cao nr. 172 van 30 mei 2023 tot vaststelling van een regeling van volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en/of een regeling van gedeeltelijke arbeid bij gebrek aan werk wegens economische oorzaken voor bedienden, www.cnt-nar.be; www.rva.be.