De winstpremie : nieuw stelsel van winstdeelname voor werknemers

De regering Michel kondigde in haar zomerakkoord reeds een nieuw stelsel van winstdeelname voor werknemers aan. Sinds 1 januari 2018 is het zover. Voortaan kan u uw werknemers volledig of gedeeltelijk laten deelnemen in de winst, zonder participatie in het kapitaal van de onderneming.

De programmawet van 25 december 2017 heeft een wettelijk kader gecreëerd voor de ‘winstpremies’ door middel van een wijziging van de wet van 22 mei 2001 betreffende de werknemersparticipatie in het kapitaal en in de winst van de vennootschappen. De procedure is eenvoudig, de kost voor de werkgever is beperkt en het nettobedrag van de premie ligt hoger dan bij een klassieke bonus. Het doel is simpel : werknemers belonen door hen, op een voordelige manier, gedeeltelijk of volledig te laten deelnemen in de winst van de onderneming.

Spelregels

De winstpremie wordt toegekend in geld en op vrijwillige basis (niet verplicht). De toekenning ervan is niet-recurrent en moet collectief aangeboden worden aan alle werknemers van de onderneming (de bedrijfsleiders zijn uitgesloten ; het is ook mogelijk om een anciënniteitsvoorwaarde van maximum 1 jaar te voorzien). In geval van vrijwillige schorsing of stopzetting van de overeenkomst kan de premie ook ‘pro rata temporis’ berekend worden.

De wet voorziet twee types winstpremies : de identieke premies en de gecategoriseerde premies. De identieke premies zijn winstpremies waarvan het bedrag gelijk is voor alle werknemers of waarvan het bedrag overeenstemt met een gelijk percentage van het loon van de werknemers. De gecategoriseerde premies zijn winstpremies waarvan het bedrag varieert in functie van objectieve wettelijke criteria.

De invoeringsprocedure voor een winstpremie is relatief eenvoudig maar varieert naargelang het gaat om een identieke of gecategoriseerde premie. Voor de identieke winstpremies volstaan een beslissing van de algemene vergadering en een informatieverstrekking op ondernemingsniveau. Voor de gecategoriseerde winstpremies moet er een specifieke collectieve arbeidsovereenkomst gesloten worden of moet er, indien er geen vakbondsafvaardiging is, een toetredingsakte opgesteld worden met naleving van een reeks verplichte modaliteiten en vermeldingen.

De winstpremie komt niet in aanmerking voor de berekening van de loonnorm en wordt niet beschouwd als loon in de zin van de arbeidsovereenkomstenwet.

Twee belangrijke bijkomende opmerkingen:

• De winstpremie komt bovenop het bestaande loonpakket. U mag geen bestaand loonelement vervangen door of omzetten in de nieuwe premie ;
• Het bedrag van de winstpremie mag niet hoger zijn dan 30% van de loonmassa.

Fiscaal en parafiscaal gunstregime

Zowel op fiscaal als parafiscaal vlak is de toekenning van een winstpremie onderworpen aan een gunstregime :

• Sociale bijdrage werknemer: 13,07% (geen werkgeversbijdrage)
• Belastingen werknemer in de vorm van een inhouding van roerende voorheffing: 7 % (15 % indien de premie wordt toegekend in het kader van een investeringsspaarplan).

Inwerkingtreding

Het nieuwe stelsel van de winstpremies is van kracht sinds 1 januari 2018, op basis van de winst van het boekjaar dat ten vroegste op 30 september 2017 werd afgesloten.

Vergelijkend voorbeeld

In het onderstaande voorbeeld vergelijken we de (para)fiscale behandeling van de winstpremie met twee andere verloningsvormen : de klassieke bonus en de bonus cao nr. 90. De werknemer ontvangt een brutobonus van 500 EUR.

Op basis van de bovenstaande cijfers en de verhouding tussen de kostprijs voor de werkgever en het nettobedrag van de bonus/premie, blijkt duidelijk dat de keuze voor een winstdeelname of een bonus cao nr. 90 de meest interessante is.

U mag echter niet uit het oog verliezen dat de toekenning van een bonus cao nr. 90 sterk gereglementeerd is op vlak van de invoeringsprocedure, het maximumbedrag, de doelstellingen waaraan de bonus is gekoppeld, … De toekenning van een winstpremie is op dat vlak minder rigide en kan net daarom een aantrekkelijke manier zijn om uw werknemers te belonen.

Hebt u nog vragen of wenst u een begeleiding op maat van uw bedrijf? Aarzel dan niet en contacteer onze experts via legalpartners@partena.be.

Bron: Programmawet (1) van 25 december 2017, artikels 45 e.v., B.S. 29 december 2017.

Auteur: Isabelle Caluwaerts, Peggy Criel et Yves Stox

11/01/2018