De hervorming van het fiscale regime auteursrechten

Het nieuwe fiscale regime van auteursrechten is op 1  januari 2023 in werking getreden. Voor inkomsten uit auteursrechten geldt een fiscaal gunstregime, mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan. De programmawet van 26 december 2022 beperkt het toepassingsgebied van dit regime en stelt nieuwe grenzen vast.

Context

Inkomsten uit auteursrechten zijn onderworpen aan een bijzonder fiscaal regime dat de laatste jaren in meer en meer gevallen wordt toegepast en is geëvolueerd naar een volwaardige verloningswijze in sommige activiteitensectoren.

De regering wenste het begrip auteursrecht restrictiever te definiëren en nieuwe grenzen te stellen aan de toepassing van dit regime, teneinde terug te keren naar de oorspronkelijke doelstellingen van het bijzondere regime dat van toepassing is op inkomsten uit de overdracht of het in licentie geven van auteursrechten. Dat is ondertussen gebeurd. 

Wat zijn auteursrechten?

Vanaf 1 januari 2023 moet rekening worden gehouden met de aard van de betrokken inkomsten, maar ook met het statuut van de ontvangers van de inkomsten.

Wat? : Verduidelijking van het begrip "auteursrechten en naburige rechten”

De aard van de bedoelde inkomsten wordt omschreven op basis van een verwijzing naar het Wetboek van economisch recht. Het gaat om inkomsten:

• die voortvloeien uit de overdracht of het in licentie geven door de oorspronkelijke eigenaar van auteursrechten en naburige rechten, als bedoeld in boek XI, titel 5, van het Wetboek van economisch recht of in soortgelijke bepalingen van buitenlands recht;
• die betrekking hebben op originele werken van letterkunde of kunst als bedoeld in artikel XI.165 van hetzelfde wetboek of op prestaties van uitvoerende kunstenaars als bedoeld in artikel XI.205 van hetzelfde wetboek.

Door te verwijzen naar het wetboek van economisch recht geeft deze nieuwe definitie een preciezere en restrictievere definitie dan voorheen van de begrippen "werken", "prestaties" en "auteursrecht". Bovendien kan de interpretatie van deze nieuwe definitie ruim of restrictiever zijn en blijkt in sommige sectoren (bijvoorbeeld de IT-sector) een punt van discussie te zijn.

Wie? : Verduidelijking van het persoonlijk toepassingsgebied

Onder het vorige fiscale regime waren geen bijzondere voorwaarden vereist voor de begunstigde van auteursrechten.

Onder het nieuwe regime moeten eigenaars van auteursrechten, wier inkomsten onder het bijzondere fiscale regime vallen:

• beschikken over een "kunstwerkattest " als bedoeld in de wet tot oprichting van de Kunstwerkcommissie en tot verbetering van de sociale bescherming van kunstwerkers (zolang dit nieuwe attest niet bestaat, wordt de huidige "kunstenaarskaart" gedoogd);
• of, bij gebreke daarvan, de rechten op hun auteursrechtelijk beschermde werk of hun prestaties beschermd door naburige rechten overdragen of in licentie geven aan een derde voor mededeling aan het publiek, voor openbare uitvoering of opvoering, of voor reproductie

Vorige fiscale regime (tot en met 31 december 2022)

Samengevat: de eerste schijf van de inkomsten uit auteursrechten, dat wil zeggen een bedrag van 64.070 € (inkomsten 2022), werd belast tegen een tarief van 15% (inhouding van roerende voorheffing van 15%).

Bovendien werd het effectieve belastingtarief verder verlaagd door de toepassing van forfaitaire kosten van 50% op de eerste schijf van 17.090 € en 25% op de schijf van 17.090,01 € tot 34.170 €, met een maximum van 12.815 € (bedragen van toepassing op de inkomsten 2022).

Huidige fiscale regime (vanaf 1 januari 2023)

Naast de beperkingen van het toepassingsgebied (zie hierboven) werden bij de wet nieuwe grenzen (plafonds) ingevoerd. Er is echter voorzien in een overgangsregime voor bepaalde begunstigden van auteursrechten in 2022 (zie hieronder). 

Een absolute grens

Auteursrechten worden beschouwd als roerende inkomsten voor zover zij het jaarlijkse basisbedrag van 37.500 € (geïndexeerd bedrag van 70.220 € voor de inkomsten van 2023) niet overschrijden; daarboven worden zij belast als beroepsinkomsten. Wanneer de duur van het belastbare tijdperk om een andere reden dan overlijden niet overeenstemt met een kalenderjaar, wordt dit bedrag geproratiseerd in verhouding tot de duur van het belastbare tijdperk.

Een relatieve grens

Naast het plafond van 37.500 € (in 2023 geïndexeerd tot 70.220 €) wordt er een relatief plafond ingevoerd. Dit bepaalt dat de verhouding tussen de inkomsten uit auteursrechten en de totale inkomsten, die de inkomsten voor geleverde prestaties omvat, in 2023 niet meer dan 50%, in 2024 niet meer dan 40% en vanaf 2025 niet meer dan 30% mag bedragen.

Een nieuwe regel: het gemiddelde van de vorige vier belastbare tijdperken

De toepassing van het fiscaal gunstregime is ook onderworpen aan de voorwaarde dat de gemiddelde jaarlijkse inkomsten uit auteursrechten, die zijn ontvangen tijdens de vier belastbare tijdperken voorafgaand aan het betrokken belastbare tijdperk, het basisbedrag (37.500 € geïndexeerd tot 70.220 euro in 2023) niet overschrijden.

Roerende voorheffing

Voor zover aan de bij wet vastgestelde voorwaarden en de bovengenoemde grenzen is voldaan, worden de auteursrechten beschouwd als roerende inkomsten en zijn zij onderworpen aan een inhouding van 15% (roerende voorheffing), na toepassing van een forfait voor beroepskosten. Elke schuldenaar van inkomsten moet roerende voorheffing inhouden en betalen op de bedragen die hij toekent of betaalt aan de ontvanger van deze inkomsten.

De roerende voorheffing van 15% wordt dus ingehouden op de netto-inkomsten van de auteur, d.w.z. de inkomsten na toepassing van de volgende (kosten)forfaits (bedragen van toepassing op de inkomsten 2023):

Maximum voor 2023: 14.042,50 €

Fiscale overgangsregime voor het jaar 2023

Er is voorzien in een overgangsbepaling om een geleidelijke aanpassing aan de uit de nieuwe bepalingen voortvloeiende rechten en verplichtingen mogelijk te maken.

Het fiscaal gunstregime blijft van toepassing op de inkomsten 2023 voor belastingplichtigen die er in 2022 recht op hadden en er in 2023 onder het nieuwe regime geen recht meer op hebben (de beoordeling van deze voorwaarde gebeurt bij de begunstigde van het auteursrecht).

Voor de toepassing van het overgangsregime wordt het basisplafond waarboven inkomsten uit auteursrechten als beroepsinkomsten worden behandeld, met de helft verlaagd. Dit basisplafond bedraagt dus 35.110 €. Dezelfde regel geldt voor de plafonds voor forfaitaire kosten (50% tot 9.360,00 € en 25% tussen 9.360,01 € en 18.720,00 €, met een maximum van 7.020,00 €).

Inwerkingtreding

Het nieuwe fiscale regime is in werking getreden op 1 januari 2023 en is dus van toepassing op inkomsten die vanaf 1 januari 2023 worden betaald of toegekend.

En op sociaal vlak?

Vergoedingen die op fiscaal vlak kunnen worden beschouwd als inkomsten uit auteursrechten (zie hierboven "Wat zijn auteursrechten?") kunnen in aanmerking komen voor een gunstige sociale behandeling indien aan de volgende drie voorwaarden is voldaan:

• gedurende de periode van vier kwartalen van het kalenderjaar bedraagt het bedrag dat als vergoeding voor de overdracht of in licentie geven van auteursrechten of naburige rechten ten hoogste 30% van de som:
  • van het totale aan de sociale zekerheid onderworpen loon waarop de werknemer ten laste van zijn werkgever recht heeft;
  • en het totale bedrag van de door zijn werkgever toegekende vergoeding voor de overdracht of in licentie geven van auteursrechten en naburige rechten;
• het loon en de vergoeding voor de overdracht of in licentie geven van auteursrechten of naburige rechten moeten marktconform worden vastgesteld. De werkgever houdt de bewijstukken van de verschillende beoordelingselementen ter beschikking van de RSZ;
• het bedrag van de vergoeding wordt vermeld in de kwartaalaangifte van het kwartaal waarin de vergoeding wordt toegekend.

Indien aan deze drie voorwaarden is voldaan, zou de vergoeding voor de overdracht of in licentie geven van auteursrechten en naburige rechten niet onderworpen zijn aan socialezekerheidsbijdragen.

Wij vestigen uw aandacht op het feit dat de wettekst op sociaal vlak nog niet in het Belgisch Staatsblad is gepubliceerd. Er zouden dus nog wijzigingen in kunnen worden aangebracht.

Dit nieuwe sociale regime zou vanaf 1 januari 2023 in werking moeten treden.

Voor de klanten van Partena

Als u klant bij Partena bent en in 2022 onder dit regime valt, zal er contact met u worden opgenomen om ons de relevante informatie voor de verwerking van auteursrechten te verstrekken.

U wenst bijkomende inlichtingen?

Indien u meer informatie wenst over het regime inzake auteursrechten en/of het nieuwe toepassingsgebied van het regime, kunt u contact opnemen met onze consultants op het volgende adres: globalmobility@partena.be

Bronnen: Programmawet van 26 december 2022, B.S van 30 december 2022 (1e editie); ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van artikel 19 van het koninklijk besluit van 28 november 1969 tot uitvoering van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders.