De drie regionale regeringen zijn gevormd! Het programma in Vlaanderen

Auteur: Els Poelman
Leestijd: 7min
Publicatiedatum: 16/10/2019 - 11:01
Laatste update: 06/11/2019 - 16:20

Sinds de verkiezingen van 26 mei zijn alle nieuwe regionale regeringen samengesteld, en zijn de  nieuwe regeerakkoorden voorgesteld. We publiceerden al een infoflash over het nieuwe beleid aangekondigd in Brussel en Wallonië. Als laatste behandelen we het nieuw Vlaams regeerakkoord  voorgesteld op 30 september, met focus op de maatregelen werk en tewerkstelling.

De arbeidsmarkt staat onder druk door de digitale revolutie, mondiale concurrentie, vergrijzing, migratiestromen… met als gevolg een groeiende mismatch tussen job-aanbod en profiel van de werkzoekenden. Het beleid van de nieuwe Vlaamse regering zal inzetten op het dichten van die kloof, via twee werven: arbeidspotentieel benutten en loopbaanzekerheid garanderen.  De ambitie is niet min: de komende jaren 120.000 extra arbeidsplaatsen creëren en de werkzaamheidsgraad opkrikken tot 80%.

Arbeidspotentieel benutten (werf 1)

Vanaf 2021 wordt werken interessanter via de Vlaamse jobbonus, met name een netto voordeel van:

  • € 600,00 per jaar voor een voltijds bruto maandloon tot € 1.700,00;
  • een bedrag kleiner dan € 600,00 per jaar voor een voltijds bruto maandloon tussen € 1.700,00 en € 2.500,00: hoe dichter het maandloon € 2.500,00 nadert, hoe kleiner de jobbonus.

Voor deeltijdse en/of onvolledige tewerkstellingen wordt het basisbedrag (€ 600,00 of minder) omgerekend op basis van de gepresteerde uren.

De juiste impact in de loonadministratie is nog onzeker, maar het gaat om een regionale Vlaamse maatregel dus de verrekening zal gebeuren via de fiscaliteit en uitsluitend voor werknemers met domicilie in Vlaanderen.

Uiterlijk vanaf 2021 wordt het criterium afstand tot de arbeidsmarkt essentieel bij de toekenning van Vlaamse verminderingen van werkgeversbijdragen. De klassieke doelgroepen (jongeren, ouderen en personen met een arbeidshandicap) verdwijnen niet, maar de focus moet verschuiven naar individuele korting op maat. In afwachting worden bestaande verminderingen afgebouwd, ook en vooral als budgettaire maatregel. Een eerste ingreep is de verhoging van de leeftijdsgrens voor de vermindering oudere werknemers, van 55 naar 58 jaar.

De Vlaamse aanwervingsincentive voor langdurig werkzoekenden wordt meegenomen in de hervorming van de doelgroep-verminderingen en zal waarschijnlijk op termijn verdwijnen.

Sociale voordelen worden afhankelijk van de hoogte van het inkomen en niet langer van het sociaal statuut. In die optiek kunnen personen in een laagbetaalde job (evt. gedeeltelijk) genieten van voordelen die voorheen voorbehouden waren aan uitkeringsgerechtigden.

In dezelfde filosofie wordt de toegang tot dienstverlening van de overheid  afhankelijk van de competenties en de afstand tot de arbeidsmarkt, en niet langer van het sociaal statuut. Op die manier worden bv. gratis of goedkope opleidingen, tot nog toe voorbehouden aan uitkeringsgerechtigde werkzoekenden, toegankelijk voor werkenden met een laag inkomen.

Het regeerakkoord lanceert een nieuw “aanklampend” activeringsbeleid op maat van de werkzoekende, op basis van diens individuele afstand tot de arbeidsmarkt:

  • binnen de 2 maanden screening van de afstand tot de arbeidsmarkt;
  • binnen de 3 maanden bindende afspraken met de niet zelfredzame werkzoekende over de te volgen stappen zoals opleiding, sollicitatieopdrachten…;
  • sanctionering van werkzoekenden die niet actief werk zoeken en/of afspraken niet nakomen – de procedure en doorlooptijd van de sanctionering wordt verkort en uniform gemaakt;
  • gemeenschapsdienst voor werkzoekenden die actief werk zoeken maar niet aan de slag zijn binnen de 2 jaar;
  • digitale communicatie met werkzoekenden (via mail, sms of via de tool “Mijn loopbaan” van de VDAB) wordt de standaard, en wordt juridisch sluitend gemaakt.

De arbeidsreserve wordt uitgebreid met burgers op beroepsactieve leeftijd die niet werken en niet ingeschreven zijn bij de VDAB. Er wordt een strategie uitgewerkt om elke doelgroep van de arbeidsreserve te begeleiden naar werk.

Nieuwkomers met arbeidsperspectief of die in aanmerking komen voor inburgering komen in een specifiek traject, met verplichte inschrijving bij de VDAB binnen de twee maanden. Actieve medewerking in een traject naar werk is onderdeel van het inburgeringstraject.

Gemeenschapsdienst zoals ingesteld door het Vlaams regeerakkoord wordt georganiseerd door VDAB en lokale besturen. Eens operationeel zal het PWA-statuut erin opgaan.

Voor personen met een ZIV-uitkering wordt sterker ingezet op geleidelijke werkhervatting: 

  • evaluatie van de mogelijke reïntegratie bij de huidige werkgever binnen 3 maanden na het begin van de ongeschiktheid
  • opstart van een concreet en verplicht reïntegratietraject binnen 5 maanden na het begin van de ongeschiktheid

De beschikbaarheid van deeltijdse werknemers met inkomensgarantie-uitkering wordt strikter opgevolgd, in het bijzonder voor het aanvaarden van bijkomende uren op dezelfde tewerkstellingsplaats.

De oude tewerkstellingsmaatregelen DAC en GESCO doven uit tegen 2030.

In de sociale economie worden bijkomende arbeidsplaatsen gecreërd, en wordt er ingezet op twee circuits:

  • verdere uitrol collectief maatwerk, en harmonisering van de statuten zodat alle maatwerkbedrijven gelijk behandeld worden (voor de werkgeversbijdragen sociale zekerheid zijn de vroegere beschutte resp. sociale werkplaatsen nog niet gelijkgeschakeld)
  • uitrol van een nieuw systeem van individueel maatwerk, dat gewone werkgevers zal ondersteunen indien ze doelgroepwerknemers met rendementsverlies tewerkstellen. De oude SINE-maatregel (doorbetaling van de sociale uitkering aan de werkgever) zou in die hervorming opgaan.

Loopbaanzekerheid voor iedereen (werf 2)

Loopbaanzekerheid komt in de plaats van jobzekerheid, met focus op levenslang leren. Jobrotatie wordt actief aangemoedigd, alsook het uitlenen of delen van werknemers tussen organisaties

Partners zullen zelf IBO-contracten kunnen sluiten, ook binnen de uitzend- en dienstenchequesector

Duaal leren wordt verder uitgerold:

  • in meer richtingen van het secundair onderwijs, in het ASO, in het hoger onderwijs en het volwassenenonderwijs
  • op termijn ook voor werkenden die zich willen omscholen

Er wordt verder ingezet op een betere combinatie werk/privé via:    

  • flexibele, betaalbare kinderopvang afgestemd op werkende ouders en met voorrang voor werkende ouders
  • stimuleren van werkgevers om flexibele werktijden en thuis- en telewerk te benutten
  • ondersteunen van flexibel ouderschapverlof door het pro-rata toekennen van de aanmoedigingspremies aan werknemers

Discriminatie wordt bestreden via sensibilisering, zelfregulering van de sectoren en gerichte controles vanuit de sociale inspectie. Praktijktests zijn niet voorzien.

De Vlaamse overheid zal onderhandelen met de federale overheid om voor Vlaanderen te komen tot één  stelsel van thematische verloven, toepasbaar in publieke en private sector.

Voor de uitvoering over naar:  de VDAB

De VDAB wordt in de termen van het regeerakkoord de “centrale, datagedreven en resultaatsgerichte werkzaamheids- en loopbaanregisseur in Vlaanderen”.

Inzet van de nieuwste technologieën zoals artificiële intelligentie (AI), chatbots en blockchain moet de effectiviteit van matching en loopbaanbegeleiding garanderen. Enkele plannen:  

  • een  “open services” platform waarop informatie wordt uitgewisseld met werkzoekenden, werknemers, werkgevers, opleidingsinstellingen..
  • real-time gegevensuitwisseling tussen onderwijs en VDAB, zodat bepaalde jongeren automatisch worden ingeschreven als werkzoekende

De tool “Mijn loopbaan” van de VDAB wordt het digitaal loopbaanplatform van elke Vlaming en zal dienen als:

  • paspoort met verworven competenties en gevolgde opleidingen
  • persoonlijke portefeuille voor het opnemen en overdragen van recht op opleiding en opleidingsincentives 
  • gids doorheen het publiek en privaat opleidingsaanbod
  • pro-actief forum voor bewustwording rond loopbaankansen en bedreigingen op de arbeidsmarkt

De dienstverlening van de VDAB aan werkgevers zal technologisch geavanceerd zijn, klantgericht, gepersonaliseerd en administratief eenvoudig – enkele krachtlijnen:

  • versterkt aanbod van informatietools over de dienstverlening van de VDAB en over alle ondersteunende maatregelen
  • sterke wisselwerking met zowel KMO’s als grote bedrijvenbedrijven voor het uitschrijven en invullen van vacatures
  • inschakelen van werkgevers voor feedback aan sollicitanten;
  • samenwerking met sectorale werkgeversorganisaties voor het matchen van competenties over de sectoren heen
  • samenwerking met sectorfondsen in sectoren met nakende disruptie en/of  herorientering van de competenties

Nog even geduld….en voorbehoud

De engagementen van het regeerakkoord zijn niet concreet qua inhoud en timing, daarvoor is het wachten op aangepaste regelgeving.

Voor een aantal maatregelen is Vlaanderen niet homogeen bevoegd en zitten de hefbomen op federaal niveau. Vlaanderen is bv. wel bevoegd voor de toeleiding tot de arbeidsmarkt, maar niet voor “werk” op zich. De uitvoering van verschillende maatregelen is dus afhankelijk van het federaal beleid,  en/of zal onderhandeld worden met de federale overheid.

Bron: Vlaams Regeerakkoord 2019-2024 van 30 september 2019 (Regeerakkoord van de Vlaamse Regering | Vlaanderen.be)

De website van Partena Professional is een kanaal om informatie in een begrijpelijke vorm ter beschikking te stellen aan aangesloten leden en niet-leden. Partena Professional streeft er naar actuele informatie aan te bieden en deze informatie wordt met de grootste zorg samengesteld (onder andere in de vorm van Infoflashes). Maar aangezien de sociale en fiscale wetgeving voortdurend in beweging is, kan Partena Professional geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden inzake de juistheid, het up-to-date zijn of de volledigheid van de informatie die via deze website werd geraadpleegd of uitgewisseld. Verdere bepalingen kunnen worden nagelezen in onze algemene disclaimer die van toepassing is bij elke raadpleging van deze website. Door deze website te raadplegen, aanvaardt u uitdrukkelijk de bepalingen van deze disclaimer. Partena Professional kan de inhoud van deze disclaimer eenzijdig wijzigen.