Brexit: arbeidsduurvermindering met bijdragevermindering voor werkgevers in moeilijkheden

Auteur: Els Poelman (Legal Expert)
Leestijd: 6min
Publicatiedatum: 28/06/2021 - 16:05
Laatste update: 28/06/2021 - 16:18

Een maatregel die weggeconcurreerd werd door de batterij corona-steunmaatregelen, maar die aan belang kan winnen na 30 september.

In een notendop

Tijdelijke vermindering van de arbeidsduur is één van de drie ondersteunende maatregelen die de impact van de Brexit moeten helpen opvangen, naast een specifiek systeem van tijdelijke werkloosheid resp. tijdskrediet.

Een onderneming kan de arbeidsduur collectief verminderen en daardoor inspelen op een verminderde produktie en/of omzet ingevolge de Brexit. Betrokken werknemers krijgen een omgerekend loon aangevuld door een forfaitaire looncompensatie, die het loonverlies (geheel of gedeeltelijk) dekt en gefinancierd wordt via een tijdelijke vermindering van de werkgeversbijdrage sociale zekerheid.

Wegens de soepele toepassing van tijdelijke werkloosheid corona is deze vorm van arbeidsduurverkorting onbenut gebleven, maar dat kan veranderen als de corona-werkloosheid stopt op 30 september.

Welke werkgevers?

De maatregel is bedoeld voor ondernemingen van de private sector, die economische moeilijkheden ondervinden als gevolg van de Brexit en die hun verminderde activiteit  ondervangen door een tijdelijke collectieve arbeidsduurvermindering met 1/4e of 1/5e , al dan niet gecombineerd met een vierdagenweek.

Met “economische moeilijkheden” wordt in deze context bedoeld: een daling van minstens 5% van omzet, productie of aantal bestellingen ingevolge de Brexit.

Procedure

Een voorafgaande erkenning door de Minister van Werk is noodzakelijk. De aanvraag gebeurt bij de FOD WASO, en moet het bewijs aanbrengen van een de daling van minstens 5% van omzet, productie of aantal bestellingen ingevolge de Brexit. De FOD WASO informeert de RSZ over de beslissing en de periode van erkenning.

Op basis basis van de erkenning wordt de arbeidsduurvermindering ingevoerd:

  • hetzij via ondernemings-cao
  • hetzij, bij afwezigheid van een syndicale delegatie in de onderneming, via wijziging van het arbeidsreglement

Periode van toepassing

De periode erkenning kan liggen tussen 22 maart 2021 en 21 maart 2022, d.i. de toepassingsduur van de reglementering die de drie Brexitmaatregelen uitvoert. De periode met de arbeidsduurverkorting moet volledig vallen binnen de periode van erkenning.

Welke werknemers?

De arbeidsduurvermindering is collectief, voor de hele onderneming of voor een welbepaalde categorie werknemers. Het is niet toegestaan ze op individuele basis in te voeren.

In principe gaat het om een vermindering van de voltijdse arbeidsduur. Deeltijdse werknemers zijn niet uitgesloten, en kunnen in functie van hun tewerkstellingsbreuk mee in het systeem worden betrokken.

Arbeidsduurvermindering

Enkel een vermindering met een vierde of een vijfde is toegestaan. Een voltijdse arbeidsduur van 38 u kan dus verlaagd worden tot 30,40 u of tot 28,50 u.

Vertrekbasis is de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur van een voltijdse werknemer, bepaald bij CAO of in het arbeidsreglement. Referentie is dus de arbeidsduur van de individuele onderneming, ook wanneer die lager is dan in de sectorale CAO.   

Voor voltijdse werknemers is er mogelijkheid tot combinatie met de tijdelijke invoering van een vierdagenweek, en een hogere doelgroepvermindering.

Doelgroepvermindering sociale zekerheid

Het basisbedrag van de vermindering varieert met de omvang van de arbeidsduurvermindering en (enkel voor voltijdse werknemers) de evt. combinatie met een vierdagenweek.

vermindering arbeidsduur vierdagenweek basisbedrag/werknemer/kwartaal
1/4e neen € 750,00
1/4e ja € 1.150,00
1/5e neen € 600,00
1/5e ja € 1.000,00

De vermindering van werkgeversbijdragen loopt synchroon met de arbeidsduurvermindering, over dezelfde periode.                                                             

Alle principes van de doelgroepverminderingen worden toegepast:

  • omrekening basisbedrag op basis van de kwartaalprestaties van de werknemer
  • cumul met de structurele vermindering, maar niet met andere doelgroepverminderingen
  • beperking tot de patronale basisbijdrage                                                                  

De RSZ kan de doelgroepvermindering terugvorderen, indien wordt vastgesteld dat de werkgever de bepalingen op de arbeidsduur (bv respecteren uurroosters, betalen overloon) niet respecteert.

Looncompensatie

De arbeidsduurvermindering leidt in principe tot loonverlies, want het loon wordt omgerekend conform de nieuwe (verlaagde) arbeidsduur.

Om dat verlies (minstens gedeeltelijk) te compenseren moet de werkgever minimum 3/4e  van het basisbedrag van de doelgroepvermindering aanwenden voor een looncompensatie.

Vermindering arbeidsduur basisbedrag minimum kwartaalbedrag
  doelgroepvermindering looncompensatie
1/4e € 750,00 € 562,50
1/4e + vierdagenweek € 1.150,00 € 862,50
1/5e € 600 € 450,00
1/5e + vierdagenweek € 1.000,00 € 750,00

De looncompernsatie is loon, onderworpen aan fiscale en sociale inhoudingen resp. bijdragen.

Het basisbedrag van de looncompensatie wordt éénmaal berekend bij de ingang van de arbeidsduurverkorting, en blijft constant gedurende de hele toepassingsduur. Het reëel uitbetaalde bedrag is variabel, want het basisbedrag wordt verminderd pro-rata niet betaalde prestaties.

De bruto som van gereduceerd loon en looncompensatie mag het initiële brutoloon (van voor de arbeidsduurvermindering) niet overschrijden. Hierbij wordt geen rekening gehouden met nagekomen indexeringen of baremieke aanpassingen. De looncompensatie wordt in elk geval op dit maximum geplafonneerd.

Verbreking arbeidsovereenkomst

Bij ontslag door de werkgever moet de verbrekingsvergoeding berekend worden op basis van het voltijds loon zonder de vermindering

Extra kost bij garantie minimumloon 

De interpretatie van de overheid bij dit soort maatregelen is steeds geweest,  dat de (oorspronkelijk) voltijdse werknemers verder als voltijds worden beschouwd en voltijds worden aangegeven aan de RSZ.  Dit betekent bv. ook dat ze het recht behouden op het voltijds minimumloon van de sector/onderneming ook al werken ze 1/4e of 1/5e minder. Belangrijke nuance, die de reële kost voor de werkgever zal opdrijven als de looncompensatie niet volstaat om het voltijds baremaloon te garanderen.

Bron:

  • wet van 6 maart 2020 tot behoud van de tewerkstelling na de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de EU, BS 25 maart 2020
  • KB van 31 januari 2021 tot vaststelling van de datum van inwerkingtreding en buitenwerkingtreding van de titels 1 en 2 van de wet van 6 maart 2020… BS 15 februari 2021

De website van Partena Professional is een kanaal om informatie in een begrijpelijke vorm ter beschikking te stellen aan aangesloten leden en niet-leden. Partena Professional streeft er naar actuele informatie aan te bieden en deze informatie wordt met de grootste zorg samengesteld (onder andere in de vorm van Infoflashes). Maar aangezien de sociale en fiscale wetgeving voortdurend in beweging is, kan Partena Professional geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden inzake de juistheid, het up-to-date zijn of de volledigheid van de informatie die via deze website werd geraadpleegd of uitgewisseld. Verdere bepalingen kunnen worden nagelezen in onze algemene disclaimer die van toepassing is bij elke raadpleging van deze website. Door deze website te raadplegen, aanvaardt u uitdrukkelijk de bepalingen van deze disclaimer. Partena Professional kan de inhoud van deze disclaimer eenzijdig wijzigen.